BBC’nin edindiği bilgiye nazaran Zahawi geçen yıl Temmuz ve Eylül ayları ortasında Maliye Bakanıyken vergi dairesine ceza dahil yaklaşık 5 milyon sterlin ödeme yaptı.
Bu meblağın yüzde 30’unun ceza olduğu bildiriliyor.
Zahawi’nin ödenmesi gereken gelir vergisi, kamuoyu araştırma şirketi YouGov’daki paylarıyla temaslı.
Muhafazakar Parti’nin idari idaresinden ve teşkilatlarından sorumlu olan Zahawi, vergi bildiriminde yanılgı yaptığını kabul etmiş lakin bunun “kasıtlı olmadığını ve dikkatsizlikten kaynaklandığını” söylemişti.
İngiltere’de ana muhalefetteki Personel Partisi ise vergi dairesiyle tüm yazışmalarını açıklamasını istediği Zahawi’nin, bu şartlar altında misyonunu sürdüremeyeceğini savunuyor.
Danışmanları, Zahawi’nin misyonunu sürdüreceğini söylüyorlar.
BBC siyasi yorumcusu Chris Mason, Zahawi’nin vergi beyanıyla ilgili soruların, şimdi başbakanlığının üçüncü ayında olan Rishi Sunak’ın misyona gelirken vaadettiği prensiplerin sorgulanmasına yol açtığını ve gündeme hâkim olduğunu söylüyor.
NADHIM ZAHAWI KİMDİR?
Kürt bir aileden olan Zahawi, 1967’de Irak’ın başşehri Bağdat’ta doğdu. 9 yaşındayken ailesiyle birlikte İngiltere’ye göç etti.
King’s College’da Kimya Mühendisliği kısmından mezun olan Zahawi, 2000’de kamuoyu araştırma şirketi YouGov’un kurucuları ortasında yer aldı.
2010’dan bu yana milletvekili olan Nadhim Zahawi, Boris Johnson’ın başbakanlığı periyodunda Eğitim Bakanı ve Aşı Dağıtımından Sorumlu Sıhhat Bakan Yardımcısı olarak misyon yaptı.
Rishi Sunak’ın istifasının akabinde 5 Temmuz 2022’de Maliye Bakanı olan Zahawi, Liz Truss’ın başbakanlığı devrinde de kabinede misyon aldı; Truss’ın yerine başbakan seçilen Sunak tarafından 25 Ekim’de mevcut vazifesine atandı ve yine kabine üyelerinden biri oldu.
BBC’nin edindiği son bilgiye nazaran Başbakan Sunak, Zahawi’ye güveniyor ve onu misyondan almayı düşünmüyor.
‘RISHI SUNAK, BAŞBAKANLIĞININ ÜÇÜNCÜ AYINDA, KENDI VAATLERİYLE SINANIYOR’
Rishi Sunak Ekim ayında başbakanlıktaki birinci gününde, hükümetinin “dürüst, işbilir ve şeffaf” olacağını vaadetmişti.
Tümü de geçen hafta kamuoyu gündemine gelen üç olay Başbakan’ı ve kendi vaatleriyle sınıyor:
Emniyet kemeri olayı, Boris Johnson ile BBC Mütevelli Heyeti başkanlığına atadığı kişi ortasındaki bağlar, eski Maliye Bakanı Nadhim Zahai’nin vergi beyanıyla ilgili sıkıntılar.
Hareket halindeki bir araçta emniyet kemeri takmadığı imajlar, eski Muhafazakar başbakan Boris Johnson’un yüklü bir borç almak için BBC Mütevelli heyeti başkanlığına atadığı şahıstan yardım alması ve partinin teşkilat lideri ve eski Maliye Bakanı Nadhim Zahawi’nin vergi kaçırmış olabileceği tezleri.
Tek tek her birine bakalım:
Başbakan Sunak hareket halindeki bir araçta emniyet kemeri takmadan toplumsal medya için manzara çektikten sonra, trafik maddelerini çiğnediği için para cezasına çarptırıldı. Sunak Maliye Bakanı olduğu periyotta de periyodun başbakanı Boris Johnson ve eşi Carrie ile birlikte Covid kurallarını çiğnediği tespit edilerek para cezasına çarptırılmıştı. Bunlar hiç bir başbakanın gurur duyabileceği şeyler değil.
Bunu BBC Mütevelli Heyeti Lideri ve Muhafazakar Parti Teşkilat Lideri’ni ilgilendiren iki olay daha izledi.
Her ikisi de farklı seviyelerde de olsa Sunak’ın başbakanlığa gelmesinden evvel yaşanmış olaylar lakin bilhassa eski Maliye Bakanı Zahawi’yle ilgili olarak Sunday Times gazetesinin lisana getirdiği savlar hükümetin de yanıtlaması gereken sorular içeriyor. Zira Zahawi hala partinin teşkilat lideri olarak değerli bir misyonu sürdürüyor.
Zahawi misyonda kalmaya kararlı görünüyor ancak bunu başarıp başaramayacağı öbür bir husus.
Vergi beyanıyla ilgili sorulardan ne kadar kaçınsa da kurtulması çok güç. Lakin cevaplamaya kalkışsa cevaplar siyasi olarak rahatsız edici olabilir.
Bütün bunlar bir yandan da şimdi misyonda üçüncü ayında olan Başbakan Rishi Sunak’ın performansından dikkatleri dağıtan ve prestijinden çalan bahisler olmaya devam ediyor.
Sunak bu hafta sıhhat hizmetleri konusunu gündeme getirmeye çalışacak. Ancak karşısına bu bahis değil hükümete gelirken vaadettiği dürüstlük, işbilirlik ve şeffaflık unsurlarıyla ilgili sorular çıkacak.