TCMB Lideri Şahap Kavcıoğlu ve Lider Yardımcısı Mustafa Duman’ın imzasıyla gönderilen mektupta; 1211 sayılı ‘Merkez Bankası Kanunu’nun 42’nci hususu uyarınca enflasyon amacına ulaşılamaması halinde TCMB’nin, amaçtan sapmanın nedenlerini ve alınması gereken tedbirleri hükumete yazılı olarak bildirmesi ve kamuoyuna açıklaması gerektiği hatırlatıldı.
2022 yılı enflasyonunun amaç aralığının üzerinde gerçekleştiği ve bu çerçevede enflasyonun maksattan sapmasının nedenlerini açıklayan 2023 yılının ‘İlk Enflasyon Raporu’ ile enflasyon amacına ulaşmak için uygulanacak para siyasetini özetleyen ‘2023 Yılı Para Siyaseti ve Liralaşma Stratejisi’ metinlerine de yer verilen mektupta şöyle denildi:
“2022 yılında TCMB’nin tüm siyaset araçlarında kapsamlı bir gözden geçirme süreci yürütülmüştür. TCMB’nin bütünleşik siyaset çerçevesi olan Liralaşma Stratejisi atılacak adımlara dair tesir tahlillerine dayalı olarak oluşturulmaktadır. Uygulanan stratejinin, kalıcı fiyat istikrarı için iki ön şart olan finansal sistemde Türk lirasının yükünün yapısal olarak artırılması ve cari fazla kapasitesi oluşturulması açısından destekleyici tesirleri olmuştur. Çeşitlendirilmiş rezerv kaynaklarıyla güçlendirilen TCMB rezervleri, yüksek güç fiyatları ve finansal oynaklıklar nedeniyle global çapta yaşanılan büyük rezerv kayıplarına karşın artış göstermiştir. Ülke para takası mutabakatlarının aktifleştirilmiş kullanımı sayesinde lokal parayla ticaret yaygınlaşırken, döviz piyasalarının da uzun periyotta daha istikrarlı bir yapıya kavuşması istikametinde değerli gelişmeler gözlenmiştir. Faal rezerv siyasetinin liralaşma adımlarıyla desteklenmesi sonucunda mevduattaki Türk lirası hissesinde güçlü bir artış eğilimi gerçekleşmiştir. Gayeli kredi, likidite, karşılıklar ve teminat siyasetlerinin kredilerin büyüme suratı, kompozisyonu ve iktisadi faaliyetle buluşması açısından değerli tesirleri olmuştur.”
‘LİRALAŞMADAKİ ARTIŞIN DEVAM ETMESİ HEDEFLENİYOR’
Rusya-Ukrayna savaşı sonrası ani artış gösteren kredi büyümesinin denetim altına alındığı, kredilerin kompozisyonunda ticari, KOBİ, yatırım ve ihracat kredilerinin hissesinin tarihî yüksek düzeylere ulaştığı vurgulanarak şunlar kaydedildi:
“Küresel iktisadi faaliyetteki zayıflama sürecinin getirdiği risklere karşı finansman maliyetlerinin uygunluğu yoluyla yatırım ve cari fazla kapasitesinin desteklenmesi sağlanmıştır. Savaşın tesiriyle yükselen ticari kredi ve tahvil faizleri, alınan aktif tedbirlerle kıymetli oranda gerilemiştir. Böylece nakdî transferin güçlendirilmesi sağlanmıştır. Tüm bunlar sonucunda, güç fiyatlarının tesirleri dışlandığında, 2022 yılında cari fazla kapasitesi geliştirilmiştir. Uygulanan faal siyasetlerle kalıcı fiyat istikrarının önündeki yapısal sıkıntıların giderilmesi tarafında değerli kazanımlar elde edilmiştir. Buna ek olarak, kelam konusu siyasetlerin olumlu sonuçlarının görülmesi ve global güç fiyatlarının da görece istikrar kazanması ile birlikte yılın ikinci yarısından itibaren enflasyonda kademeli bir yavaşlama süreci başlamıştır. Aylık enflasyon oranlarındaki yavaşlama manşet ve çekirdek enflasyon, enflasyon yayılımı ve beklentileri ile ana eğilim göstergelerinin kıymetli oranlarda gerilemesine yol açmıştır. TCMB, 2023 yılında Liralaşma Stratejisi’ni tüm ögeleriyle bilgi odaklı ve tesir tahlillerine dayalı olarak kararlılıkla uygulamaya ve geliştirmeye devam edecektir. Mevduatta liralaşma oranının yılın birinci yarısı prestijiyle yüzde 60’a çıkarılması ve yılın geri kalanında liralaşmadaki artış sürecinin devam etmesi hedeflenmektedir.”
‘TCMB REZERVLERİ ARTIRILMAYA DEVAM EDİLECEK’
Ayrıca bankaların teminat, fonlama ve kredi kanallarını kullanım imkanlarının da liralaşma maksatları doğrultusunda kalibre edileceği belirtilerek, “Türk lirası likidite idaresinde Açık Piyasa Süreçleri fonlama kanalının temel ögesi haline getirilerek, bu kanalla yapılan fonlamanın hissesi kademeli bir formda artırılacaktır. Kredilerin büyüme suratı ve kompozisyonunun 2023 yılında öngörülen enflasyon patikasıyla uyumlu olması sağlanacaktır. Kredilerin yatırım, istihdam, üretim, ihracat ve cari fazlayı artıran faaliyetleri destekleyecek biçimde kullanımını öngören maksatlı kredi anlayışı güçlendirilerek uygulanacaktır. Rezerv kaynakları çeşitlendirilmeye ve TCMB rezervleri artırılmaya devam edilecektir. Siyaset çerçevesinin, döviz piyasalarında arz ve talebin sağlıklı ve istikrarlı bir istikrar içinde hür piyasa şartlarında oluşumuna katkı sağlayacağı öngörülmektedir. TCMB, fiyat istikrarını kalıcı formda tesis etme gayesi doğrultusunda geliştirdiği Liralaşma Stratejisi’ni kararlılıkla uygulamaya devam edecektir. Türkiye İktisat Modeli çerçevesinde oluşturulan yüksek eşgüdümün takviyesiyle tüketici fiyatları yıllık artış oranının Enflasyon Raporu öngörüleriyle uyumlu seviyeye gerilemesi sağlanacaktır” denildi.