Seçimler yaklaşırken, YSK seçim takvimini işletmeye devam ediyor. Bu kapsamda da dün seçmen listeleri muhtarlıklarda askıya çıkarıldı. İçişleri Bakanlığı daha evvel depremzedelerin oy kullanabilmeleri için son tarihin 17 Mart olduğunu açıklamıştı. Lakin yapılan açıklamada depremzedelerin 2 Nisan’a kadar adres değişikliği yapabileceği belirtildi. 2 Nisan’dan sonra ise değişiklik yapmayanların kendi adresinde ve vilayetinde oy kullanma hakkı devam ediyor. Fakat sarsıntılar sonrası 5 milyon yurttaş diğer yerlere göç etmek zorunda kaldı. İkametgâh değişimi yapan yurttaş sayısı ise 345 bin 97. Sayılar ortasındaki fark “Depremzedeler oy kullanabilecek mi, kaçı kullanabilecek” sorularını gündeme getirdi. İşte hukukçuların mevzu hakkında görüşleri…
YSK’NİN VAZİFESİ BELLİ
Avukat Celal Ülgen YSK’nin en temel vazifesinin geniş bir seçmen kitlesinin sandığa gitmesini sağlamak olduğunu hatırlaması gerektiğini söyledi. Ülgen, “YSK belirlediği takvimde güya bu ülkede sarsıntı olmamış ve bir bölge büsbütün göçmek zorunda kalmamış üzere davranmıştır. Seçmen listelerine itiraz müddetinin bu kadar dar tutulması ve seçmenin yüzde 25’inin oy kullanamayacak duruma gelmesi bir demokrasi ayıbıdır” diye konuştu. Ülgen ayrıyeten “Öğrenciler 2 Nisan’a kadar yapılacak adres değişikliğini neyi baz alarak yapacaklar” diye sordu.
ÖZEL SEÇİM SANDIĞI
Deprem bölgesinde yürütülecek seçim sürecine ait konuşan Siyaset Bilimci Onur Alp Yılmaz, “Bu beşerler yakınlarını, meskenlerini ve işlerini kaybetmiş durumda. Hayat gayreti veren insanların önceliği oy kullanmak olmayabilir. Bu durum seçim yolsuzluğu konusunu gündeme getirir. Depremzedelerin göç ettiği kentlerde bu insanlara özel seçim sandıkları kurulabilir. Öte yandan kayıp beşerlerle alakalı da çalışmalar yapılmalı. Muhalefet partileri bu süreçte aktif bir çalışma yürütmeli. İktidarın emellerinden biri mümkün olduğu kadar gençleri sandıktan uzak tutmak” dedi.
SEÇİM MEŞRUİYETİ
Siyaset Bilimci Prof. Dr. Tanju Tosun depremzedelerin oy kullanamama ihtimalinin seçimin meşruiyeti açısından tartışma yaratacağını söyledi. Tosun, “Adres değişikliği için belirlenen müddetin kesinlikle uzatılması gerekiyor. Zira oy kullanma hakkına sahip depremzedelerin onda dokuzu bu haktan yoksun kalırsa bu seçim meşruiyeti açısından tartışma yaratır. Depremzedelerin yüzde doksanı teknik münasebetlerle oy kullanamazsa devletin bu yurttaşlık hakkının kullanılmasına ait misyonunu ihmal etmesi olarak okunabilir. Devletin bu felaket münasebetiyle ortaya çıkan fiili durumun yurttaşlık haklarını etkilememesi için inisiyatif alması gerekiyor” dedi.
“ADALET SORUNU BÜYÜR”
İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Adem Sözüer sarsıntı bölgelerinden öbür bir vilayet yahut ilçeye süreksiz olarak göç eden depremzedelerin, seçim günü ikamet ettiği vilayet yahut ilçeye gitmelerinin sorun olabileceğine dikkat çekti.
Sözüer, “Bu seçmenlerin kendi bölgelerinden seçilecek milletvekilleri için oy kullanma hakkının sağlanması, temsilde adalet unsurunun de bir gereğidir” dedi ve şöyle devam etti: “Bu nedenle öteki bir seçim bölgesindeki vilayet ya da ilçeye süreksiz olarak yerleşen seçmenlere geldikleri zelzele seçim bölgeleri için oy kullanmalarına imkân sağlayan bir yasal düzenleme yapılmalıdır. Kamuoyu gündemine getirilen ‘Depremzede Seçmen Kütüğünün’ oluşturulmasına ait bir kanun yapılması, makul bir tekliftir. Anayasa’ya eklenecek süreksiz bir unsur ile bu sorun çözülebilir. Göç etmek zorunda olan seçmenleri demokratik haklarını diledikleri üzere kullanamadıkları için mağdur eder.”