HANİFE BAŞ- Ticaret Bakanlığı tarafından getirilen nezaret uygulamasıyla ithal cep telefonlarına yüzde 20 artırım gelirken, bu karardan yerli üretimin de olumlu etkileneceği belirtildi. Resmi Gazete’de yayınlanan kararla cep telefonlarında ünite gümrük değeri 200 dolarlık telefonda 350 dolara çıkarıldı. Bu da ithal telefonların fiyatını yükseltecek. Bu karar 28 Mart itibariyle yürürlüğe girecek.
Orta ve orta üstü
Mobil İrtibat Araçları ve Bilgi Teknlojileri İş Adamları Derneği (MOBİSAD) Lideri Mustafa Kemal Turnacı, bu kararın yerli üretimi teşvik edeceğini belirterek, “İthal edilen eserlerle yerli üretim modelleri ortasında bir fiyat farkı oluşmasına neden olacak. Nezaret dokümanı yükseltilerek yerli üretime avantaj sağlanıyor. Pandemide de emsal bir uygulama yapılmıştı. Fiyat skalaları artınca orta ve üst segmenti ithal etmek daha avantajlı hale gelmişti. Yeni kararla bu ortadan kaldırılıyor. Yerli üretim modeller daha uygun hale geliyor. Lakin burada temelli bir tahlil için nezaret dokümanı sayısını devamlı yükselterek değil daha sürdürülebilir ve kayıt dışını önleyen bir sistem getirilmeli. Taksit sonlandırması kaldırılmalı. Büyük üreticileri daha kalıcı düzenlemelerle Türkiye’ye çekmek gerekiyor. Son uygulama tek başına kâfi değil lakin ülkemiz için olumlu bir adım” dedi.
Turnacı, Türkiye’de yıllık cep telefonu satışının 10-11 milyon bandında olduğu bilgisini de vererek, bu yeni kararla bir arada satılan telefonların yüzde 65-70’inin yerli olacağını, orta ve orta üstü segmentteki modellerin Türkiye’de üretilme oranının artacağını kaydetti.
Olumlu etkiler
vivo Türkiye Pazarlama Müdürü Ertan Şensoy, Türkiye’de üretim yaptıklarını ve bu kararın kendilerini olumlu etkileyeceğini lisana getirerek, “Biz üçüncü sınırı devreye almaya hazırlanıyoruz. Bu karar Türkiye’de fabrikası olmayan yalnızca ithalat yapan cep telefonu üreticilerini olumsuz etkileyecek. Bizim açımızdan olumlu daha fazla yerli aygıtı Türkiye’de üretme bahtına sahip olacağız. İthal eserlerde de artırıma neden olabilir. Uzun vadede dal açısından olumlu olacağını düşünüyorum” değerlendirmesini yaptı.
Milyon adetlik üretim
Türkiye’de yerli üretim cep telefonu atağı 2021 yılı ocak ayında başladı. Birinci modeller ise birebir yıl nisan ayı itibariyle piyasaya sunuldu. Samsung, Xiaomi, Oppo, TCL, vivo, realme bilhassa giriş modellerini burada ürettiler. Yeni tesisler açtılar.
Yerli modeller kısa müddette pazarın çoğunluğunu ele geçirmeyi başardı. Yerli üretimde iki farklı üretim sistemi öne çıkıyor. Birincisinde eserlerin yalnızca montajı Türkiye’de yapılırken, ikincisinde ana kart dahil tüm sistemler, CKD (complete knock-down) sistemiyle üretiliyor. Fakat kurlardaki yükseliş nedeniyle yerli
üretimin avantajları azaldı. Bu nedenle Ticaret Bakanlığı’nın son atılımı geldi.
İthal telefon zamlanacak
Resmi Gazete’de yayınlanan nezaret uygulamasının cep telefonlarını da zamlandırması bekleniyor. Yeni düzenleme ile ithal edilen ve vergisiz fiyatı yaklaşık 3 bin 800 TL olan bir cep telefonu 28 Mart’tan itibaren en az 2 bin 500 TL zamlanacak. Buna ÖTV, KDV, TRT Bandrol fiyatı üzere öbür vergiler de eklenince telefonun fiyatı 10 bin 500 TL’ye kadar çıkacak.