TCMB’nin bankaların 2023’ün birinci çeyreğine ait değerlendirmeleri ile ikinci çeyreğine ait beklentilerini içeren “Banka Kredileri Eğilim Anketi” yayımlandı.
Ankete nazaran, 2023’ün birinci çeyreğinde, bankaların genel olarak işletmelere kullandırdıkları kredilere uyguladıkları standartlardaki sıkılaşma istikametli seyir, beklentilerle uyumlu halde zayıflayarak devam etti.
Alt kırılımlar incelendiğinde, büyük işletmelere verilen krediler ile uzun vadeli kredilere uygulanan standartlardaki sıkılaşma seyrinde zayıflama görülürken, yabancı para cinsinden açılan kredilere uygulanan standartlardaki sıkılaşma istikametli seyir yerini gevşemeye bıraktı.
Yılın ikinci çeyreği için bankaların beklentisi, genel olarak işletmelere verilen kredilere uygulanan standartların temelde tıpkı kalacağı istikametinde oldu. Yılın birinci çeyreğinde, konut kredi tipinde uygulanan standartlardaki sıkılaşma seyri zayıflarken, taşıt ve öteki ferdi kredi cinslerine uygulanan standartlarda sıkılaşma başladı.
Yılın ikinci çeyreği için beklenti, tüm ferdî kredi tiplerinde standartlardaki sıkılaşmanın devam edeceği istikametinde oldu.
KREDİ TALEBİNDE ARTIŞ
Genel olarak işletmelere verilen kredilere olan talepteki azalış, yılın birinci çeyreğinde yerini artışa bıraktı. Alt kırılımlar incelendiğinde, küçük ve orta ölçekli işletmelere verilen krediler, kısa vadeli krediler ve Türk Lirası cinsinden açılan kredilere olan talepteki artış taraflı seyir güçlenirken, büyük işletmelere verilen krediler ve yabancı para cinsinden açılan kredilere olan talepteki azalış taraflı seyir zayıfladı. Uzun vadeli kredilere olan talepteki azalış istikametli seyir ise yerini artışa bıraktı.
2023’ün ikinci çeyreği için beklenti, genel olarak işletmelere verilen kredilere olan talepteki artışın güçlenerek devam edeceği istikametinde oluştu. Yılın birinci çeyreğinde konut kredi talebindeki artış devam etti, taşıt kredi talebindeki azalış istikametli seyir yerini artışa, öteki ferdî kredi talebindeki artış ise yerini azalışa bıraktı.
Bu yılın ikinci çeyreği için beklenti, konut ve taşıt kredilerine olan talepte artışın, öteki kişisel kredi tiplerine olan talepte ise azalışın devam edeceği istikametinde oldu.
KAR MARJLARINDA YÜKSELİŞ
İşletmelere kullandırılan kredilere uygulanan şart ve kurallara bakıldığında, ortalama krediler ve daha riskli krediler üzerindeki kar marjlarındaki azalış taraflı seyir yerini artışa bıraktı.
Bireysel kredilere uygulanan şart ve kurallar incelendiğinde, ortalama ve daha riskli krediler üzerindeki kar marjının konut kredilerinde artırılırken, taşıt kredilerinde azaltıldığı görüldü.
“SIKILAŞMA DEVAM EDECEK”
Bankaların fon sağlama imkânlarının gelişimi incelendiğinde, 2023’ün birinci çeyreğinde yurt içi fonlama şartlarındaki sıkılaşma taraflı seyir zayıflarken, yurt dışı fonlama şartlarındaki sıkılaşma istikametli seyir güçlendi.
Yılın ikinci çeyreğinde, yurt içi ve yurt dışı fonlama şartlarında sıkılaşmanın devam etmesi bekleniyor.