Antalya’da TBMM Lideri Mustafa Şentop’un başkanlık ettiği Asya Parlamenter Asamblesi 13’üncü Genel Heyeti’nde, iştirakçi ülkelerin meclis liderleri ve vekilleriyle ağır ikili ve üçlü görüşme trafiği yaşandı. Birinci olarak Azerbaycan, Yemen ve KKTC meclis liderleri ve heyetleriyle görüşen Şentop, akabinde Türkmenistan, Irak, İran meclis liderleri yahut vekilleriyle görüştü. Şentop, Azerbaycan ve İran’la da üçlü ülke görüşmesi gerçekleştirdi.
TÜRKMENİSTAN
Türkmenistan Ulusal Kurulu Meclis Lideri Gülşat Mammedova ile görüşmede, iki ülke ortasındaki alakaların geliştirilmesi tarafında güçlü ivme yakalandığını söyleyen Mustafa Şentop, “Kardeş halklarımızı temsil eden meclislerimizin ortasındaki bağlar da doğal olarak halklarımız kadar yakın olmalıdır. Bu çerçevede TBMM ile Halk Maslahatı ortasında imzaladığımız Mutabakat Muhtırası’nın, iş birliğimize büyük katkı sağlayacağına inanıyorum. Türk dünyası olarak birlik ve dayanışma içinde hareket etmemizin, artık olduğu üzere gelecekte de barış, istikrar ve refahımızın teminatı olduğunu düşünüyoruz” diye konuştu.
İRAN
İran İslami Şura Meclisi Lideri Muhammed Bager Galibaf ile görüşen Meclis Lideri Şentop, dünyada güvenlik ortamının süratle değiştiği, bölgesel sınamaların ağırlaştığı periyotta ilgilerin ehemmiyetinin giderek arttığını kaydetti. Türkiye’nin, her vakit komşularının güvenlik ve istikrarına kıymet verdiğini söyleyen Şentop, iki ülke ortasındaki ticaret hacminin artış eğilimine girmesinin ilerleyen devir için umut verici olduğu, iktisatların büyüklüğü ve uygun münasebetlerin daha büyük potansiyele işaret ettiği vurgusunu yaptı. Terörün, bölge güvenlik ve istikrarını tehdit eden değerli öge olmaya devam ettiğini belirten Şentop, “Terörizmle çabada bütüncül strateji izlenmelidir. Terörle çabada ülkelerimiz ortasındaki iş birliğini geliştirmeliyiz. Bölgemizde terör örgütlerinin büsbütün ortadan kaldırılması için kapsamlı stratejiler geliştirmeliyiz” dedi.
IRAK
Irak Temsilciler Meclisi Lider Vekili Muhsin Ali Ekber El Mendelavi ile olan görüşmede ise Mustafa Şentop, iki ülke ortasındaki iş birliğinin, bölgedeki istikrar ve barışın sağlanması ile korunması için büyük ehemmiyet taşıdığını söyledi. Irak’ta hükümetin tesis edilerek siyasi tıkanıklığın aşılmasını memnuniyetle karşıladıklarını belirten Şentop, terör örgütü PKK’nın Irak’taki mevcudiyetine dikkat çekerek, ülkenin kendi egemenliğini ihlal eden PKK’yı terör örgütü olarak tanıması ve kendi anayasasına uygun halde örgütle gereken çabayı vermesi gerektiği vurgusunu yaptı. Şentop, Irak makamlarıyla bu adımların atılması konusunda karşılıklı temasların sürdüğünü kaydetti.
AZERBAYCAN-İRAN
TBMM Lideri Şentop öncülüğünde, Türkiye-İran-Azerbaycan meclis liderleri üçlü görüşme gerçekleştirdi. Üç kardeş ülke meclis liderlerinin bir ortaya gelmesinin bölgedeki barış, istikrar ve huzurun güçlenmesi noktasında ortak iradeyi gösterdiğini kaydeden Şentop, Türkiye’nin başından bu yana bölgesel sıkıntılara bölgesel tahliller üretilmesi ve bunu tekrar bölgede yer alan devletlerin kendi ortalarındaki diyalog, istişare ve iş birliğiyle yapması gerektiğini savunduğunu söyledi. Bu yapıyı kurumsal ve daima bir yapıya dönüştürme dileğini lisana getiren Şentop, dışişleri bakanları ortasında benzeri sistem olduğunu, meclis liderleri seviyesinde de kalıcı düzeneğe dönüşmesi durumunda ilgilerin daha da derinleştirilmesine ortak fayda temelinde büyük katkılar sunulacağını vurguladı.
ÜÇLÜ TOPLANTI KARARI
Türkiye’nin, bir yandan Azerbaycan’a haklı davasında takviye verirken başka taraftan Ermenistan ile olağanlaşma sürecini başlattığını hatırlatan Mustafa Şentop, bölgede ayrıyeten ulaştırma koridoru ve güç alanında yapılacak iş birliklerinin ortaya çıkaracağı potansiyele de dikkat çekti. Azerbaycan Ulusal Meclis Lideri Sahibe Gafarova ve İran İslami Şura Meclisi Lideri Muhammed Bager Galibaf da üçlü görüşme formatına devam edilmesi istikametinde görüş bildirerek takviye oldu. Bunun üzerine sonraki toplantının Bakü yahut Tahran’da yapılması konusunda mutabık kalındı.
MASALARDA ‘BARIŞ’ MESAJI
Öte yandan Genel Kurul’da iştirakçi meclis liderleri ve delegasyonları için gala yemeği düzenlenirken, iştirakçi ülke parlamenterlerine; Türkiye’nin sürdürdüğü insani, vicdani, şeffaf dış siyaset yaklaşımına ve diplomasiye ait bildiri verildi. Masalara, üzerinde iştirakçi ülkelerin lisanlarında ‘barış’ yazan kartların olduğu birer zeytin fidanı koyuldu. Barışı simgeleyen zeytin fidanları ile sorun yaşanan üye ülkelere barışın hoşluğunu hatırlatan ileti verildiği belirtilirken, tıpkı vakitte Türkiye’nin, savaş ve çatışmaların ağırlaştığı periyotta barışı yüksek sesle dillendirerek bu istikamette adımlar atmaktan çekinmeyen dış siyasetinin simgelendiği vurgulandı.