Savaş öncesinde on bin civarında nüfusa sahip olan Avrupa’nın da en büyük tuz madenlerine sahip olan Soledar (ismini Rusça’da tuz manasına gelen “sol” sözünden alıyor) ilçesinde Ukrayna savunması, Bahmut’taki kadar güçlü değil. Burasının Rusların eline geçmesi halinde Ruslar, Bahmut’u da kuzeyden sarmış olacak. Bahmut da ele geçirilirse bu Rus ordusunun doğudan kuzeye ve batıya hakikat ilerleyişini kolaylaştıracak. Dün Rusya Savunma Bakanlığı, Soledar’da denetimi ele geçirdiklerini söylediyse de Ukrayna, bunun gerçek olmadığını söyledi. Gerçek olan Ruslar kente girdi ve kentin büyük kısmını denetliyor. Ancak ne kadarını denetlediği muhakkak değil. Şu da var ki günler öncesinden hem Zelenski, hem de öteki Ukraynalı yetkililer, konuşmalarının satır ortalarında Soledar’dan çekilebileceklerinin sinyallerini vermişti.
HİZİP ÇATIŞMASI
İşte bu kurallarda Rusya’nın Ukrayna’ya karşı yürüttüğü harekâtın komutanlığını direkt doğruya Rus Genelkurmay Lideri Valeri Gerasimov üstlendi. Ekim ayından beridir Ukrayna harekâtının başında bulunan ve daha evvelden Ukrayna harekâtının başında bulunan Sergey Surovikin, onun yardımcılığına getirildi. Kremlin idaresi, bu mevzuyu yorumlamayı reddederken Rusya Savunma Bakanlığı, vazife değişikliğinin, “harekâtın kapsamının genişletilmesi ve daha uygun uyumun sağlanabilmesi” ile açıklıyor. Bunda da doğruluk hissesi var: Çünkü Rusya idaresi açısından bu savaşta bir kazanım elde etmek hayati kıymet taşıyor. O nedenle önümüzdeki birkaç ay içinde ellerindeki bütün imkânlarla Ukrayna’ya yüklenecekleri varsayım ediliyor. Fakat bu vazife değişikliğinde Surovikin’e duyulan reaksiyonun de hissesi var. Ekim ayında Ukrayna’daki savaşı yürüten birliklerin başına getirilen Surovikin, kısa bir müddet sonra Herson vilayet merkezinden çekilmiş böylece Rusların Dinyeper Nehri’nin batısında elde tuttukları tek yer ve savaşın başından beri ele geçirdikleri tek vilayet merkezi terk edilmişti. En az bunlar kadar değerli bir öbür nedense savunma bakanlığı içindeki hizip çatışması. Surovikin’in, Savunma Bakanı Şoygu’yla çatışma içinde olduğu ve Surovikin’i, nizamlı ordu ile sürtüşme halinde olan Wagner paralı asker kümesinin ve Çeçen önder Kadirov’un desteklediği biliniyor. Münasebetiyle Rusya’daki iç sürtüşmeler, giderek yüzeye çıktı.
ERMENİSTAN BAŞKALDIRDI
Ukrayna’da bu gelişmeler olurken Rusya’nın kendi “arka bahçesinde” gördüğü bir öteki yer olan Ermenistan’da da gelişmeler Kremlin’in beklediği üzere gitmiyor. Rusya’nın başını çektiği Kollektif Güvenlik Mutabakatı Örgütü’nün üyesi Ermenistan, bu örgütün Azerbaycan’a karşı kendisine yardım göstermemesine reaksiyon gösterdi. Ermenistan Başbakanı Paşinyan, bu örgütün doruğunda sonuç bildirisini imzalamayı reddettiği üzere Ermenistan’da 2023’te bu örgütün askeri tatbikatlarının yapılmayacağını açıkladı.
Bu gelişmede Azerbaycan’ın da Rusya’yla yeterli alakalara sahip olmasının hissesi olsa da Batı takviyeli Ermenistan muhalefetinin hükümeti sıkıştırmasının da hissesi büyük (Paşinyan’ın kendisi de bir renkli ihtilalle iktidara gelmiş sonra Azerbaycan’la savaşta Rusya’ya yanaşmak zorunda kalmıştı). Rusya’nın Ukrayna’da tökezlemesi her yerde tartısının sarsılmasına neden oluyor. Bu da Rusya idaresinin somut bir sonuç almadan bu savaştan çekilmek istememesinin en değerli nedeni.
[email protected]