AKP’nin beklentinin altında kaldığını övünerek açıkladığı 139.2 milyar liralık bütçe açığı, aslında Rusya’ya yapılması gereken doğalgaz ödemelerini ötelemesi sayesinde düşük gerçekleşti.
Bütçe hazırlanırken dikkate alınmayan EYT masrafları ile aylık ve maaşlara yapılan ek artırımlar da eklenince seçim sonrası gelecek hükümete rekor düzeyde açık olarak kalacak. Bu açığın rekor düzeye ulaşarak 1 trilyon liraya kadar çıkacağı belirtiliyor.
Geçen yılın başında bütçe hazırlanırken açık 278.4 milyar lira olarak öngörüldü. Yılın ortasında harcamalar öngörülenin üzerine çıkınca ek bütçe yapıldı. Fakat açık maksadı değişmedi. Orta vadeli programda ise iktidar geçen yıl için bütçe açığını 461 milyar lira olarak yeniledi lakin gerçekleşme beklentilerin çok altında kalarak 139.1 milyar lira oldu.
AÇIK 1 TRİLYON LİRA
İktidar günlerdir bütçede beklentilerinin altında kalan bu açıkla övünüyor. Lakin açığın bu kadar düşük kalmasının Rusya’ya geçen yıl yapılması gereken lakin bu yıla ertelenen doğalgaz borçlarından kaynaklandığı belirtiliyor. CHP TBMM Grubu’nun haftalık iktisat raporunda da bu mevzuya dikkat çekildi. Raporda “BOTAŞ’ın Rusya’dan aldığı 20 milyar doları bulan gaz borcunu ödemediği ve seçim sonrasına ertelendiği ileri sürülüyor. Şayet bu ödeme 2022 yılı içerisinde Rusya’ya yapılsaydı 360 milyar TL olan bu meblağ bütçeden karşılanacaktı. Bu borç yeni iktidara kalacak” denildi. Bu yıl gerçekleşmeyen bütçe açığının böylelikle 2023’e ekleneceği vurgulanan raporda, “2023 yılı bütçesinin TBMM’de kabul edilen haliyle 659 milyar lira açık vereceği öngörülmüştü. Hem BOTAŞ tesiri, hem de 2023 bütçesi hazırlanırken dikkate alınmayan EYT’den kaynaklanacak sarfiyatlar ile emekli ve kamu çalışanlarına yapılan ek artırımların tesiri de düşünüldüğünde Türkiye 2023 yılında birinci sefer 1 trilyon liranın üzerinde bir bütçe açığı ile karşı karşıya kalacak.”
Raporda, iktidarın Türkiye’yi büyük bir ekonomik felakete sürüklediği, faiz inadının en dikkate kıymet olumsuz sonuçlarından birisinin de Hazine’nin borç yükünü artırması olduğu vurgulanarak bütçe açığının kestirimlerin altında kalmasının kamu borç stokunun büyümesini engellemediğine işaret edildi ve “2022’de Hazine 215 milyar liralık kısmı dış, 650 milyar liralık kısmı ise iç olmak üzere toplam 865.5 milyar lira yeni borç aldı” bilgisi verildi.