ABD Büyükelçiliği’nin 27 Ocak’ta yayımladığı güvenlik ikazının akabinde önde gelen Avrupa ülkeleri de misal açıklamalar yaptı ve İstanbul’da bilhassa Taksim civarında bulunan konsolosluklarını süreksiz olarak kapatma kararı aldı.
Güvenlik ihtarının yabancı misyonları, kilise ve sinagoglar ile turistik noktaları gaye alabilecek bir terör aksiyonuna ait “ciddi ve spesifik” bir istihbarata dayandığı ve Türk makamları ile işbirliği yapıldığı yapılan açıklamalara yansıdı.
İçişleri Bakanlığı da yaptığı açıklamada, yapılan ihtarların titizlikle incelendiğini açıklamıştı.
Bakan Soylu ise konsolosluklarını kapatan ülkeleri Türkiye’ye karşı “psikolojik harp” uygulamakla suçladı.
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun sert tenkitlerine neden olan güvenlik ikazları ve konsoloslukların kapatılması süreci geçen hafta evvel ABD Büyükelçiliği’nce yapılan daha sonra da Fransa, İngiltere ve Hollanda tarafından yapılan takip edilen açıklamalarla başladı.
İsveç’te başlayan ve daha sonra öteki Avrupa ülkelerine de yayılan Kuran yakma olayına misilleme olabileceği ihtarını 27 Ocak’ta yapan ABD Büyükelçiliği, vatandaşlarını yabancıların sıklıkla gittikleri yerler ve ibadet yerlerinden uzak durmaya çağırdı.
Fransa, Pierre Loti Lisesi’ndeki eğitime iki gün orta verildiğini de açıkladı.
İsviçre de bugün Levent’teki başkonsolosluğunu ikinci bir duyuruya kadar kapattığını açıkladı.
Güvenlik tedbirlerin alınmasına neden olan istihbaratın daha çok Beyoğlu bölgesiyle ilişkili olması nedeniyle ABD’nin Tarabya’da bulunan başkonsolosluk binasını kapatmadığı kaydedildi.
Güvenlik uyarısı ile ilgili olarak NTV’nin sorularını yanıtlayan ABD İstanbul Başkonsolosu Julie Eadeh, “Amerikan vatandaşlarının güvenliği bizim bir numaralı önceliğimiz. Rastgele bir tehdit ile ilgili istihbarat aldığımızda, vatandaşlarımızı uyarma sorumluluğumuz var. Avrupa’da Kuran yakılmasından ve muhtemel misilleme akınlarından büyük tasa duyuyoruz,” dedi.
Eadeh, güncelleme ikazının da “kiliselere, sinagoglara ve diplomatik misyonlara, ibadethane üzere çok sayıda yabancının toplandığı yerlere yönelik endişeleri” yansıttığı kaydetti.
Güvenilir ve spesifik istihbarat
Bu ülkeler tarafından yapılan açıklamalarda, güvenlik ihtarlarının hangi istihbarata dayandığı açıklanmadı.
Ancak BBC Türkçe’ye bilgi veren diplomatik kaynaklar, sağlam ve spesifik bir istihbaratın kelam konusu olduğunu, bu çerçevede güvenlik tedbirleri alındığı kaydediyorlar.
İstihbaratın ABD tarafından elde edildiği ve Türk emniyet üniteleri ile öteki Batılı ülkelerle paylaşıldığı belirtiliyor.
Türkiye’de yerleşik büyükelçiliklerin vakit zaman elde ettikleri ve hassasiyet içeren bilgiler ve mümkün terör hareketlerine ait istihbaratı Türk makamlarına iletmeleri bilinen bir uygulama.
Özellikle Suriye iç savaşı sürecinde IŞİD ve gibisi örgütlere üye yabancı savaşçı kapsamına giren şahısların hareketleriyle ilgili ağır istihbarat işbirliği Türk ve yabancı basında sıkça yer aldı.
2012 sonundan itibaren güçlenerek Irak ve Suriye’de devlet kurduğunu ilan eden örgüt, Türkiye ve Avrupa başşehirlerinde birden fazla terör aksiyonu gerçekleştirmiş ve yüzlerce kişinin vefatına neden olmuştu.
Elçiliklerin yaptığı güvenlik ikazlarında isim verilmese de kastedilenin IŞİD, El Düstur yahut onlarla irtibatlı çok İslamcı kümelerin olduğu hem genel tehdit durumundan hem de Türkiye’nin yaptığı açıklamalardan anlaşılıyor.
İçişleri: Dost ülkeden istihbarat aldık
Batılı ülkelerden art geriye yapılan güvenlik ikazlarının akabinde İçişleri Bakanlığı, 30 Ocak’ta bir açıklama yaparak durumla ilgili değerlendirmeyi kamuoyuyla paylaştı.
İsveç, Hollanda ve Danimarka’da Kur’an-ı Kerim’e yönelik yapılan hareketlerden sonra güvenlik tedbirlerinin en üst noktaya çıkarıldığını kaydeden bakanlık, “Bu kapsamda, DEAŞ ve EL-KAİDE üzere terör örgütlerinin de kelam konusu menfur olayları münasebet göstererek, pek çok ülkede aksiyon arayışında olduğuna yönelik bilgiler de değerlendirilmiştir” dedi.
Söz konusu ülkelerden Türkiye’ye iletilen istihbarat bilgilerinin titizlikle incelendiğini anlatan İçişleri Bakanlığı, “Daha evvel dost bir ülkeden de gelen ve kelam konusu ülkenin güvenlik uyarısı notunda da ismi geçen şahıslar, gözaltına alınmıştır. Yapılan aramalarda rastgele bir silah, mühimmat ve aksiyon emaresine rastlanmamıştır. Lakin soruşturma, dijital gereç incelemeleri dahil olmak üzere tüm taraflarıyla titizlikle sürdürülmektedir,” bilgisini verdi.
Bakanlık açıklamasından hangi dost ülkeden bu istihbaratın alındığı anlaşılmıyor.
Soylu: IŞİD hadisesi
İçişleri Bakanı Soylu da bugünkü açıklamasında, dolaylı olarak ABD’yi suçladı ve öbür ülkelere konsoloslukları kapatması telkininde bulunduğu tezinde bulundu.
Soylu gelişmeleri anlatırken, “İşin kıssası şudur: Farklı bir ülkenin bir istihbarat elemanı Türkiye’de DEAŞ mensubu olabileceği düşünülen birkaç şahsa elemanlık teklif etmiş, Türkiye Cumhuriyeti Devleti o anı da net bir biçimde izlemiş, elemanlık teklif ettikleriyle birlikte birkaç gezinti gerçekleşmiş, akabinde Türkiye’yi bu istihbarat elemanı terk etmiş” dedi ve ekledi:
“Bu istihbarat elemanı sonuç alamayınca birinci tepkisi ve bilgiyi veren ülkeye bu bilgileri pazarlamış, ondan sonra da Türkiye’de bir DEAŞ saldırısı olabilecek anlayışıyla birlikte Türkiye’ye bir ruhsal harp yürütülmektedir.”
İçişleri Bakanı, ruhsal harp olarak nitelendirdiği olayda kendilerine verilen istihbarat üzerine 15 kişinin gözaltına alındığını, bunlardan beşinin tutuklandığı bilgisini de verdi.