Bosna Hersek’te düzenlenen Cumhurbaşkanlığı Kurulu seçimlerinde tarihi bir sonuç çıktı. Demokratik Aksiyon Partisinin (SDA) paylaştığı datalara nazaran, Bosna Hersek’in iki entitesinden biri olan Bosna Hersek Federasyonu’nda (FBIH) oyların büyük çoğunluğu sayıldı.
11’Lİ MASA KAZANDI
Buna nazaran 11 siyasi partiden oluşan muhalefet blokunun dayanağını alan Toplumsal Demokrat Partinin (SDP) adayı Denis Becirovic oyların yüzde 56’sını alarak devletin en üst mevkisi olan Devlet Başkanlığı Kurulunun Boşnak üyesi oldu.
Denis Becirovic
İLK DEFA BİR İZETBEGOVİC KAYBETTİ
SDA’nın adayı ve ülkenin birinci lideri Boşnak önder Aliya İzetbegovic’in oğlu Bakir İzetbegovic ise oyların yüzde 39’unu aldı. Böylece ülke tarihinde birinci defa İzetbegoviç ailesi mensubu bir siyasetçi seçimleri kaybetti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da 6 Eylül’de başşehir Saraybosna’ya yaptığı ziyarette, İzetbegovic’e dayanak verdiğini tabir etmişti.
Konseyin Hırvat üyeliğini Demokratik Cephe (DF) ve Halk Birliği (GS) koalisyonunun adayı Zeljko Komsic, oyların yüzde 70’ini alarak önde tamamlarken, rakibi Bosna Hersek Hırvat Demokrat Birliğinin (HDZ) adayı Borjana Kristo ise oyların yüzde 29’unu aldı.
Bağımsız Toplumsal Demokratlar Birliğinin (SNSD) datalarına nazaran, SNSD adayı Zeljka Cvijanovic oyların yüzde 60’ını alarak Kurulun Sırp üyesi olurken, Sırp İlerleme Partisinin (SDS) adayı Mirko Sarovic ise oyların yüzde 35’ini aldı.
‘ZAFER SARHOŞLUĞUNUN VAKTİ DEĞİL’
Sosyal Demokrat Partinin (SDP) adayı Becirovic, seçim sonuçlarının netleşmesinen sonra yaptığı açıklamada, kendisine oy veren ve vermeyen herkese teşekkür ederek, “Zafer sarhoşluğunun vakti değil. Bosna Hersek’te gereksinim sahibi çok sayıda insan var. Onlar için ne vakit hayat koşulları düzelir o vakit kutlamak için bir sebebimiz olur.” dedi.
Bosna Hersek’in Avrupa Birliği (AB) ve NATO üyelik süreçlerinde kararlı olmaya devam edeceğini söyleyen Becirovic, gelecek için çalışacağını belirtti.
SEÇİME İŞTİRAK YÜZDE 50
Merkez Seçim Kurulu (CIK), seçime iştirakin yüzde 50 olduğunu açıkladı. Bugünkü seçimlere 90’ı siyasi parti, 17’si bağımsız aday ve 38’i koalisyon olmak üzere 145 siyasi öge katıldı.
Ülkede devlet seviyesindeki başkanlık kurulu ve parlamentonun yanı sıra Bosna Hersek Federasyonu (FBIH) ve Sırp Cumhuriyeti (RS) olmak üzere iki entitede ve FBIH içindeki 10 kantonda, parlamento üyeleri seçildi.
FBIH’teki seçmenler, Bosna Hersek Parlamentosu, FBIH Parlamentosu ve kanton parlamentoları için de oy kullanırken, RS’deki seçmenler, Bosna Hersek Parlamentosu, RS Başkanlığı ve Lider Yardımcılığı ile RS Halk Meclisi için sandık başına gitti.
Devletin en üst mevkisi olan Devlet Başkanlığı Kurulunun Boşnak ve Hırvat üyeleri, FBIH içinden, Sırp üye ise RS içinden seçilmiş oldu.
BOSNA HERSEK’İN SİYASİ YAPISI
Bosna Hersek, 29 Şubat-1 Mart 1992’de yapılan referandumla eski Yugoslavya’dan ayrılarak bağımsızlığını ilan etti. Bosna Hersek içindeki Sırpların büyük çoğunluğunun boykot ettiği referanduma halkın yüzde 64,31’i katıldı. Katılanların yüzde 99,44’ü bağımsızlık için “evet” dedi.
Bosna Hersek, referandum sonucuna nazaran, bağımsız bir devlet olsa da bağımsızlığın bedelini 3,5 yıl süren kanlı bir savaşla ödemek zorunda kaldı. Bağımsızlık ilanının ardından Bosnalı Sırplar, Müslüman Boşnaklara yönelik etnik paklık ve katliamlar başlattı. Avrupa’nın orta yerinde 3,5 yıl süren ve çok sayıda katliam, soykırım, insanlık hatalarının işlendiği bir savaş yaşandı.
Savaş, ABD’nin Ohio eyaletindeki Dayton Hava Üssü’nde 21 Kasım 1995’te Dayton Barış Antlaşması’nın imzalanmasıyla sona erdi.
Anlaşma, silahları sustursa da ülkeye karmaşık bir siyasi yapı getirdi. Dayton çerçevesinde belirlenen “yeni” Bosna Hersek’in anayasasında, 3,5 yıl boyunca birbiriyle savaşan Sırp, Boşnak ve Hırvatlar “kurucu halklar” olarak belirlendi. Bu “üç başlı” yapı, Bosna Hersek’i dünyanın en karmaşık siyasi sistemine sahip ülkelerden biri haline getirdi. Bilhassa dış siyasette “uzlaşma” ile karar alındığından, birçok manada Bosna Hersek’in ilerleyişi içeriden durdurulmuş oldu.
Ülke, FBIH ve RS entiteleri ile özerk bir yapıya sahip Brcko Bölgesi’ne ayrıldı. FBIH de kendi içinde 10 kantona bölündü. Her kantonun, entitenin ve devletin farklı hükümetlerinin olması sistemi daha da karmaşık hale getiriyor.