Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati dün toplumsal medyadan yaptığı paylaşımla “Alın teriyle artırdığımız ulusal gelirimizin büyük kısmı artık, faize değil yatırıma harcanıyor. 2002 yılında toplanan her 100 TL vergi gelirinin 85.7 TL’si faiz harcamalarında kullanılırken; 2021 yılında 15.5 TL’si ve 2022 yılında ise sırf 13.2 TL’si faiz ödemelerinde kullanıldı” dedi. Nebati’nin açıklamalarını kıymetlendiren ekonomistler ise toplanan vergilerdeki artışı ve bütçe sayılarındaki faiz hissesi artışını hatırlattı.
FAİZ ÖDEMESİ YÜZDE 72 ARTTI
Nebati’ye öncelikle bütçe gerçekleşmelerini ve OVP’yi hatırlatmak gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu, “2021, 2022 ve kestirimi 2023 faiz sarfiyatları sırasıyla 181, 311 ve 566 milyar TL. Bu bir evvelki yıla nazaran faiz ödemelerinin 2022’de yüzde 72 artması, 2023 için de yüzde 82’lik bir artış öngörülmesi manasına geliyor. Her iki artış da gerçekleşen ve öngörülen enflasyonun üzerinde. Bütçe gelirleri ile oranlanınca 2022’de yüzde 13.2’lik bir orandan yüzde 14.9’a artış kelam konusu. Üstelik bu sayılar bankaları uzun vadeli Hazine kâğıdı almak zorunda bırakan düzenlemelerle Devlet İçi Borçlanma Senedi faizlerinin yapay biçimde düşüşünün sonucu. Seçim sonrası bir ‘normalleşme’ ortamında faiz harcamaları kaçınılmaz biçimde yükselecektir” dedi.
Prof. Dr. Cem Başlevent ise “Ayrıca vergi ödemeleri de çok arttı. Vergi geliri arttığı için borçlanma gereksinimi düştü. İnsanların alın terini faizle değil de vergiyle alıyorlar. Devlet olarak fabrikalar yaptık doğalgaz, petrol çıkardık, çok büyük bir icat yaptık da mı karşıladık bu faizleri?” diye konuştu.
“EKONOMİK GÖRÜNÜM ÜRKÜTÜCÜ”
Enflasyon Araştırma Kümesi (ENAG), evvelki gün, para ve maliye siyasetindeki uygulamalar ve büyüme sayılarıyla geçen yıla ait bir tahlil yayımladı. ENAG raporunda ekonomik görünümün “ürkütücü” olduğu belirtilerek, “Para ve maliye siyasetindeki yanlış uygulamalar ile cılız büyüme ve kurumsal zayıflama iktisattaki kaynak dağılımını, daha geniş bir yaklaşımla aktifliğini azaltmış ve günümüzdeki dağınık görünüm ortaya çıkmıştır” denildi. Raporda, ayrıyeten finansal piyasalarda durumun karanlık olduğu, alternatif yatırım araçlarının “faiz belirleme yaklaşımıyla” yok olduğu tabir edildi. Borsa yönlendirmelerinir hem bir balon yarattığı hem de gelir eşitsizliğini artırdığına dikkat çekildi.