Güney Afrika’nın Cape Town kentinden model Marike, kendisine sık sık içki, yemek ve aktiflik bileti ısmarlandığını söylüyor.
Bunun dış görünüşünden kaynaklandığını düşünüyor.
BBC Business Daily radyo programına konuşan uzun uzunluklu, zayıf, kumral model “Bazıları bunun haksızlık olduğunu düşünebilir. Lakin nasıl göründüğünüze baktığınızda bundan gurur duyuyorsanız, bunu korumak için çok çalışıyorsanız, bir sürü fiyatsız tecrübe ve yan gelir elde edebiliyorsunuz… Bence bundan istifade edip keyfini çıkarmak gerekir” diyor.
Kabul etsek de etmesek de hoşluğa dayalı önyargılar yalnızca Hollywood, reklam dünyası ve toplumsal medyayla kısıtlı değil: Her geçen gün daha fazla araştırma hayatın alımlı bireyler için daha kolay ve daha yararlı olduğunu gösteriyor.
Peki cazibeli beşerler başkalarına kıyasla ne kadar daha fazla kazanıyor?
SOSYAL MEDYANIN GÜCÜ
Dünyanın dört bir yanında beşerler bu mevzudaki tecrübelerini toplumsal medyada aktarıyor.
“Güzel insanlar” yalnızca dış görünüşleri yüzünden kendilerine ikram edilen şeyleri anlatırken içlerinden bir bayan, kâfi donanıma sahip olmadan yaptığı bir iş müracaatına yalnızca şirket müdürünün onu alımlı bulması nedeniyle çağrıldığını düşündüğünü paylaşıyor.
Sosyal medya kadın-erkek pek çok bireye, konutlarını bile terk etmeye gerek olmadan yalnızca dış görünüşleri sayesinde geçinme imkanı sağlıyor.
Marike “Güzellerin sahip olduğu ayrıcalıklar arttı. Bunda en büyük hisse Instagram’ın” diyor.
Şirketler artık klasik medyayı takip etmeyen genç kitlelere ulaşmak için toplumsal medyada birbirleriyle yarışıyor.
“Bir marka size çok sayıda fiyatsız eser gönderebilir ve tek yapmanız gereken şey Instagram’daki takipçilerinize bu eserleri tanıtmak” diyor ve ekliyor:
“Restoranların açılışları üzere çok sayıda aktifliğe davet ediliyorum. Tek yapmam gereken şey oraya gitmek ve eğlenmek.
“Bu durum restoranın işletmecisinin de işine yarıyor zira çekilen fotoğraflarla, yerinde çok sayıda hoş bayanın eğlendiğini herkese göstermiş oluyor.
“Kişisel olarak gördüğüm ilgiden; fiyatsız aktiflik ve eserlerden mutluyum.
“Bütün bu tecrübeleri ve fırsatları yalnızca hoş ve model olduğum için yaşayabilmem fantastik bir şey.
“Çünkü insanın çok fazla harcaması oluyor, bilhassa de büyük bir kentte yaşıyorsanız.”
ÇEKİCİ BEŞERLER PARAYI DA ÇEKİYOR MU?
Texas Üniversitesi’nden çalışma iktisadı profesörü Daniel Hamermesh, cazip insanlara daha fazla ayrıcalık tanınması üzerine yıllardır çalışma yürütüyor.
Hamermesh hoş bireylerin daha fazla maaş aldığını, daha kolay kredi çektiğini, daha düzgün iş teklifleri ve yan yararlar aldığını söylüyor:
“Daha uygun göründüğünü düşündüğümüz bireyler daha yeterli işler yapıyor ve karşılığında daha fazla şey alıyor:
“Dış görünüşe verilen pahayla anılmayan üniversite öğretmenliğinde bile bu geçerli.
“Ekonomi alanında dahi, daha yeterli görünen ekonomistlerin daha fazla para kazandığını görüyoruz.”
ABD’de cazibeli bir personelin hayatı boyunca ortalama görünüşlü bir çalışandan 230 bin dolar daha fazla kazanacağını hesaplıyor.
Bu hesapta saatlik fiyatın 20 dolar olduğu varsayılıyor.
Bu modeli bir fon yöneticisi yahut yatırım bankacısına uyguladığımızda ise fark ölçü olarak çok daha fazla oluyor.
Hamermesh, cinsiyete dayalı maaş farkının alımlı insanlarda da geçerli olduğunu, cazibeli erkeklerin cazip bayanlardan daha fazla kazandığını söylüyor.
Erkekler ortasında görünüme dayalı yarar farkı yüzde 10 olurken bayanlar ortasında bu fark yüzde 5 civarında.
İYİ BİR DIŞ GÖRÜNÜŞÜ NASIL TANIMLIYORUZ?
Pek çokları hoşluğun net bir tarifinin yapılamayacağını düşünse de Hamermesh bu fikirde değil. Birden fazla kişinin kimin cazip olup kimin olmadığı konusunda fikir birliğine varabileceğini söylüyor:
“Sizinle sokakta yürüyüp 10 şahsa baksak, bir iki hoş yahut güzel kişi görürüz ve bunların kim olduğu konusunda da uzlaşırız.
“Güzellik algımız ırklara dair fikirlerimizin de üstünde yer alıyor. Hoş bir Afrikalı bayan tüm dünyada hoş bir bayan olarak algılanacaktır. Birebiri Asyalılar için de, beyazlar için de geçerli.”
GÜZEL YÜZLER VE KİLOLULARA KARŞI ÖNYARGI
Botox ve dudak dolgusu üzere kozmetik prosedürler gitgide yaygınlaşsa da Hamermesh bunların insanları daha alımlı göstermeye yetmediği görüşünde:
“İnsanlar bunların kendilerine yardımcı olduğunu söylüyor.
“Daha düzgün gözükmek için daha güzel kıyafetler, daha güzel makyaj gereçleri alıp saçlarına daha fazla itina gösterebilirler.
“Fakat Şanghay’da bayanlar üzerinde yapılan bir araştırma, hoş gözükmek için daha fazla para harcayan bayanların başkalarına kıyasla çok az daha hoş algılandığını ortaya koydu.”
Konu dış görünüş ve kiloya gelince, müellif Emily Lauren Dick kilo ayrımcılığının yaygın olduğunu düşünüyor.
Pek çok ülkede yasalar ırk, cinsiyet, etnik köken, engellilik durumu ve yaş temelli ayrımcılığı yasaklasa da Emily alımlı görülen ve görülmeyen şahıslara dair ayrımcılık konusunda hiçbir düzenleme olmadığını, şirketlere bu mevzuda eğitim verilmesi gerektiğini söylüyor:
“Kilolu vücutlardan korkmak ve nefret etmek manasına gelen şişman fobisi ırkçılıktır.
“Kölelik başladığında beyaz bayanlar kendi vücutlarını siyah bayanlardan farklılaştırma gereksinimi duydular ve buna buldukları cevap zayıflıktı.”
Reklamlar ve sinemalarda kilolu şahısların “sevilemez ve aptal” bireyler olarak gösterildiğini söyleyen Kanada’da yaşayan muharrir, bu algının günlük ömürde kilolu bireylerin zorbalık ve odunla müsabakasına yol açabileceği ihtarında bulunuyor:
“Kilolu bireyler zayıf iş arkadaşlarına kıyasla daha düşük maaş alıyor ve bunun ardında da bu şahısların kıymetlerine yönelik algılar var.”
Bilim de onun teorisini destekliyor üzere gözüküyor.
Kısa müddet evvel İngiltere’deki Sheffield Hallam Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmada patronlara özgeçmiş örnekleri dağıtıldı.
Her şeyi birebir olan CV’lerin tek farkı fotoğraflardaki şahısların kilosuydu.
Sonuçta patronların daha zayıf bireyleri işe alma eğiliminde olduğu ortaya çıktı.
Dünya Sıhhat Örgütü’nün obez insan sayısının bir milyarı aştığını kestirim ettiği günümüz, kilo ve hoşluk ortasında kurduğumuz bağları sorgulamak için ülkü bir vakit olabilir.
TEPKİLER
Çekici insanları kayırmak yeni bir şey değil, Hollywood yıldızlarından sıradan insanlara kadar herkesi kuşaklardır etkileyen bir durum.
Fakat model Marike, toplumun dış görünüşe olan takıntısına karşı gelişen direncin fark edilir hale geldiğini ve moda sanayisinin de değişmeye başladığını söylüyor:
“Günümüzde beşerler kıssaları olan modeller, sanatkarlar ve aktörlere daha fazla ilgi duyuyor.
“Hatta modellik ve oyunculuk dışında şeyler yapan, öteki alanlarla ilgilenen şahıslara de ilgi duyuyorlar.
“Bu yüzden kişilik kıymetli bir hale geldi.
“Bu artmakta olan bir trend ve mükemmel bir şey olduğunu düşünüyorum.”