02 Şubat 1931 günü öğlenden sonra, Cumhurbaşkanı ve beraberindekiler ve öbür görevlilerle birlikte Karşıyaka’ya gelmişlerdir. Halkın sıcak ve sevgi dolu şovlar ortasında İzmir Kız Öğretmen Okulu’nu ziyaret eden Cumhurbaşkanı, okul müdürü ve öğretmenler tarafından karşılanmıştır, öğretmenin anlattığı dersi dinlemiş ve sınıftan mutlu bir biçimde ayrılmıştır.
Cumhurbaşkanı’nın yaptığı ziyaret, ‘Anadolu Ajansı’ haberlerine şöyle yansımıştır:
“Cumhurbaşkanı Hazretleri dün İzmir Kız Öğretmen Okulu’nu gezmiş ve birtakım derslere girmiştir. Bundan sonra okulun müdür odasında dinlenerek öğretmenlerle sohbette bulunmuştur. Sohbet bahislerinden biri, Türk bayanına tam manasıyla tüm siyasi hakların verilmesiydi. Vatandaşın oy vermesinin bir hak olduğu tekrar edildikten sonra erkek ve bayan için ferdi ve siyasi haklara sahip olması için her vatandaş gözünde erdem ve haysiyet hakkı ve bir vatan borcu olan askerlik misyonunu resmen yapabilmesi olağan görüldü. Demokrasinin asıl noktalarından biri olan eşitlikçiliğin de lakin bu biçimde gerçekleşebileceği vurgulandı. Bayanın beden yapısı, tabiatı, ruh hali askerlik üzere vazifeleri yapmaya alışkın almaması tartışıldı. Türk köylü bayanının en ağır işleri yapmakta erkeklerle olan işbirliği ve dayanıklılığı değerlendirildi. Türk tarihinde ve yakın ihtilal tarihinde Türk bayanın yaptığı fedakârlık, direkt doğruya savaş meydanlarında yapabileceği hizmetlerin ispatları ortaya konuldu. Sonuç olarak, Gazi Hazretleri görüşmeyi özetleyerek, bugün için bayanın askerlik yapması kelam konusu olmasa bile, bütün kızların vatanın ve milletin yüksek menfaatlerini her formda ve her araçla müdafaa ve koruma edebilecek yetenekte yetiştirilebilmesinin ulusal terbiyeye mazhar edilmesi gerektiğini açıklayarak şu cümleleri ettiler:
‘Türk bayanının aslında ne değerde olduğuna kuşku yoktur. Onun içindir ki, Türk bayanları, memleketin bahtını millet ismine yönetim eden siyasi zümreye katılma isteğini göstermekle memleketin, milletin, vatandaşlara yüklediği vazifelerin hiçbirinden kendilerinin uzak tutulamayacağını düşünemezler. Zira misyon karşılığı olmayan hak mevcut değildir!’”
O gün, Cumhurbaşkanı, İzmir Kız Öğretmen okulunun hatıra defterine şunları yazmıştır:
“Karşıyaka Kız Öğretmen Okulunu ikinci kere geliyorum. Çok şad oldum. Bundan sonraki ziyaretlerimde, daha çok mutlu olacağıma kanaat ettiğim ilerlemeler gördüm.”
Cumhurbaşkanı, öğrencilerin coşkulu ve sıcak alkışları ortasında ‘Yaşa Gazi, Yaşa Büyük Kurtarıcı’ tezahüratlarıyla okuldan uğurlanmıştır.
Gazi’nin, İzmir seyahatlerinde okul seyahatleri çok kıymetli bir yer fiyat. Bornova Ziraat Mektebini; 4 defa, Kız Muallim Mektebini;3 sefer, İzmir Sanatlar Mektebini; 3 kere gezmiştir. Bu yazım, onun önemsediği yarınların öğretmenlerinin okuduğu kız muallim mektebidir. Okul gezen yöneticilerin çoğalması hasretimle…
15 Ocak 2023
Ahmet Gürel
Atatürk Araştırmacısı