ALİ YILDIRIM
Pandemiyle birlikte otomotiv dalı büyük tedarik meseleleriyle karşı karşıya kaldı. Bilhassa satmaya araç bulamayan birçok marka, çeşitli yollarla satış sayılarını arttırmaya çalışırken bir yandan da fiyat sorunu yaşadı. Artan kur ve vergi matrahı fiyatları uçururken orta sınıf bir araba bile 1 milyon lira hududuna dayandı. Neredeyse tüm arabalar yüzde 80 ÖTV dilimine dayanınca başlangıç segmentleri bile yarım milyon liradan kapı açmaya başladı. Bu süreçte tekrar tek kazanan ‘zenginler’ oldu. Kenarda hazır parası olan birçok tüketici enflasyon karşısında ezilmemek için yatırımını sıfır arabaya çevirirken birebir vakitte sıfır fiyatın üstünde etiketle özgür piyasada aracını pazarladı. Sıfır için 6 ay beklemeyi göze alamayan muhtaçlık sahipleri ederinin 50 bin lira hatta 100 bin lira üstünü vererek araç sahibi oldu. Bu süreçte bilhassa ikinci el araç piyasasında hem satışlarda hem de fiyatlarda sert dalgalanama yaşanırken, ilan siteleri sıfır ikinci el araçlarla dolmaya başladı. Buna tedbir almak isteyen hükümet 6 ay 6 bin kilometre kaidesi getirince satışlar tabir yerindeyse bıçak üzere kesildi. İkinci el araç satışlarında yaşanan düşüş sonrasında fiyatlarda da gerileme görüldü. Bölüm temsilcileri ikinci el araç fiyatlarının çabucak hemen yüzde 10’a yakın gerileme kaydettiğine değindi. Stok sorunu yaşanan periyottaki yüksek karlılıklar düştü. İkinci el satış adetleri de yüzde 10’un üzerinde gerileme kaydetti. Öte yandan sert artan fiyatlar ve matrah dilimlerinin fonksiyonsuz kalması sonrasında büyük bir matrah artışı ve ÖTV indirimi beklentisi oluştu. Lakin yaşanan tablo karşısında Hükümet’in ÖTV indirimi yapacağını beklemek ütopyadan öteye geçemez. Fakat yakın vakitte matrah artışının olacağını kesim temsilcileri de varsayım ediyor. Sıfıra ulaşamayan tüketici şimdilik ‘bekle-gör’ siyaseti uygulayarak ‘nasıl daha ucuza alabilirim’in hesabını yapıyor.
YÜZDE 50 FAİZİ GÖREN TÜKETİCİ BAKMADAN KAÇIYOR
Otomotivde belirsizlik ortamının hakim olduğunu söyleyen Otomerkezi.net CEO’su Muhammed Ali Karakaş “Tüketici, hali hazırda devlet kanadından bir ÖTV indirimi beklentisi içine girmeye başladı ve 45-50 gündür bu süreç devam ediyor. Öte yandan araba satın almak isteyen vatandaşlar yıllık yüzde 50’ye varan faiz oranlarıyla karşı karşıya. Bu faiz oranlarını gören tüketiciler doğal olarak satın alma kararından vazgeçiyor. Tahlil üretilmezse hem ikinci el hem de sıfır kilometre araç pazarının içinde bulunduğu negatif durumdan çıkması bir oldukça sıkıntı görünüyor. Kesime ivme kazandıracak en kıymetli adım uygun faiz ve yüksek vade ile araç satın almak isteyen tüketicilere kredi sunmak” dedi.
TRAFİĞE KAYDI YAPILAN ARAÇ SAYISI AZALDI
Satışlardaki düşüş bilgilere de yansıdı. Haziran 2022’de 1 milyon adedi geçen araç dönemi Temmuz’da 647 bin adete düştü. Ağustosta hafif toparlanma görülse de satışlar 750 bin adede ulaşamadı. Geçen yılın birebir periyodunda ise Haziran’da devranı yapılan araç sayısı 842 bin adet iken Temmuz’da 666 bin adet ve Ağustos’ta 800 bin adet olarak gerçekleşti. Ağustos’ta trafiğe araba, kamyon, kamyonet, traktör ve motosiklet tiplerinde 111 bin yeni araç kaydı yapıldı. İkinci eldeki kayıp ise datalara yansıdı. Satışta aşağı taraflı hareket devam ederken, al-sat yapanlar sakinlikten şikayet etti.
GEÇEN YILA NAZARAN BÜYÜSE DE SATIŞLAR 2020’NİN ALTINDA
Türkiye’nin ikinci el araç pazarına bakıldığında da tablo çok düzgün değil. EBS Danışmanlık’ın toplumsal medya üzerinden paylaştığı bilgilere nazaran, Ağustos 2022’de 618 bin 720 araç satışı gerçekleşti. 2021’in altına düşen satışlar karşısında 2020’ye nazaran de büyük bir kayıp yaşadı. 2021’e nazaran, yüzde 10’un üstünde daralan grafiğe en az ziyanı ise hafif ticari araçlar verdi. Yılın tamamına bakıldığında Ocak-Ağustos aralığı evvelki aylarda gerçekleşen talep tesiriyle büyüdü. Toplam ikinci el araç pazarı 5.1 milyon adedi aştı. Geçen yılın birebir periyodunda 4.3 milyon adet araç satışı gerçekleşmişti. Yani yılın tamamında büyüme yüzde 20’ye merdiven dayadı. Lakin 2020’yi baz alırsak pandeminin ağır yaşandığı periyoda karşın küçülme gerçekleşti. Pazar 2020’ye oranla yüzde 7 düzeyinde küçülerek 2 yılın altına indi.
KREDİYE ULAŞMAK ARTIK ÇOK ZOR
Merkez Bankası’nın süratli faiz indirimi döngüsü, piyasaları da karıştırdı. Fonksiyonsuz hale gelmeye başlayan faiz döngüsü sonrasında piyasalarda değil yüzde 12, yüzde 15 düzeyinde faiz bulmak bile güç oldu. Evvelce tüketiciye kredi vermek için yarışa giren bankalar bile, yıllık yüzde 30 yüzde 50 oranlara karşın para vermiyor. Yüksek kâr oranlarına bakmayan bankalar, kredi konusunda bile artık seçici olmaya başladı. Kamu bankaları bu bahiste biraz daha cazip kalıyor ancak beklenen iştah burada da gerçekleşmiyor.
YENİ ASLANLA PAZARIN ÜSTÜNE ÇIKACAK
Peugeot 308 yeni yüzüyle Türkiye’de yola çıktı. Yalnızca 1.2 litrelik akaryakıtlı motor seçeneğiyle pazarda uzunluk gösterecek olan model, 3 farklı donanım seçeneğine sahip. Peugeot Türkiye Genel Müdürü Gülin Reyhanoğlu “Peugeot olarak 2021’in üstünde bir satış adedine odaklanıyoruz” dedi.
Peugeot 308 yeni yüzüyle Türkiye’de yola çıktı. Yalnızca 1.2 litrelik akaryakıtlı motor seçeneğiyle pazarda uzunluk gösterecek olan model, 3 farklı donanım seçeneğine sahip. 775 bin liralık başlangıç etiketine sahip olan aracın GT donanım düzeyi için 915 bin lira gerekiyor. Markanın yeni aslan logosunu taşıyan birinci model unvanına sahip olan yeni Peugeot 308’e özel yahut üst sınıflardan aktarılan teknolojilerle dikkat çekiyor. Araç, EAT8 otomatik şanzımanla kombine edilen 130 HP’lik 1.2 PureTech akaryakıtlı motoru ile aerodinamik tasarımı, verimliliği ve performansı en âlâ halde birleştirerek harika bir sürüş konforu sunuyor. Yeni jenerasyon model, ülkemizde Active Prime, Allure ve GT ismi verilen 3 başka donanım paketiyle tercih edilebiliyor. Yeni Peugeot 308 ile hatchback segmentinde yine atılım içerisinde olacaklarını lisana getiren Peugeot Türkiye Genel Müdürü Gülin Reyhanoğlu “Türkiye otomotiv pazarında, Peugeot olarak 2021’in üstünde bir satış adedine odaklanıyoruz” dedi. Pazarın durumuna da değinen Reyhanoğlu şöyle devam etti: “Matrah güncellemesi gereksinimi olduğunu söylemek yanlış olmaz. Kredi erişimindeki derdin da farkındayız. Bizim de yüksek dengeli, düşük oranlı kredi kampanyalarımız var. Bu gelişmelere nazaran tüketicimizin elini kolaylaştıracak kampanyalar oluşturmaya çalışıyoruz. Hareketli bir pazar bekliyoruz. Potansiyel var. Pazar doymadı natürel. Kredi erişimi ya da yükselen fiyatlar da var. Tüm müşterilerimiz için satın alma gücünün değiştiği segmentler var. Bu yüzden pazarı iddia edebilmek çok kolay değil.”
FERRARİ DE MODAYA UYDU
Ferrari, üstün spor arabalarla isminden hayli kelam ettirse de Purosangue ile SUV segmentine adım attı. Marka tarihindeki birinci dört kapılı ve dört kişilik modeli Purosangue’yi özel bir aktiflikle tanıttı. Ferrari’nin çağdaş GT arketiplerine kıyasla büsbütün farklı ve yenilikçi oranlarla tasarladığı Purosangue, sürüş performansı ve konforuyla segmentinde en üst sırada yer alacağının sinyalini veriyor. Purosangue, sınıfındaki en yeterli performans bedellerini sunuyor. 0’dan 100 km/s’ye 3,3 saniyede ve 0’dan 200’e 10,6 saniyede ulaşan Purosanque, ikonik V12 motoruyla, büsbütün yeni ve birebir vakitte “Tamamen Ferrari” tecrübesi sunuyor. 725 HP güç ve 716 Nm tork üreten V12 motoruyla performans standartlarını yine belirleyen Prosangue, her yol kaidesinde eşsiz sürüş keyfi için düşük evrelerde bile yüzde 80 tork sağlayacak formda geliştirildi. Purosangue, bağımsız dört tekerlek direksiyon sistemi ve 6 istikametli Şasi Dinamik Sensörlü (6w-CDS) ABS ‘evo’ dahil olmak üzere en güçlü ve seçkin spor arabalarında sunulan araç dinamik denetim sistemlerine de yer veriyor. Yeni Ferrari etkin süspansiyon sistemi, birinci defa Purosanque’de kullanılmasıyla dikkat çekiyor. Ferrari Purosangue’nin, Türkiye yollarıyla 2023 yılında buluşması hedefleniyor.