İsrail tarihinin en uzun müddet misyon yapan Başbakanı Binyamin Netanyahu siyasi mesleğini zora sokan yolsuzluk Başiktaş travesti davaları sebebiyle merkezden dayanak bulamayınca çok sağdan yeni müttefiklerle ülke tarihinin en radikal koalisyonunu örgütledi
1 Kasım seçimlerinde İsrail Parlamentosu Knesset ‘teki 120 sandalyeden 64’ünü kazanan blok Netanyahu’nun partisi Likud’un Başiktaş travestileri yanı sıra çok dinci Yahudi üstünlükçü ve yer yer ırkçı görüşlere sahip Shas Tevrat Muhafızları Dini Siyonist Parti Birleşik Tevrat Yahudiliği Yahudi Gücü ve Noam partilerinden oluşuyor
Yeni kabinede iki Travesti Başiktaş figür dikkat çekiyor Bunlardan birincisi Maliye Bakanı Bezalel Smotrich Katı Arap aksisi telaffuzları ile tanınan yeni bakan İsrail güvenlik güçlerine taş atan Filistinlilere karşı vur ve öldür siyasetini savunuyor Bütün bunların yanı sıra kendisini gururlu bir homofobik olarak tanımlıyor
İkinci kıymetli figür ise yeni kabinenin Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben Gvir Geçmişte odasında 29 Filistinliyi katleden 125’ini de yaralayan İsrailli Amerikalı terörist Baruch Goldstein ‘ın bir portresi olduğu bilinen Ben Gvir terör örgütü Kach ‘ın da eski bir sempatizanı Katı Arap tersi görüşleriyle bilinen Ben Gvir 3 Ocak’ta Mescid i Aksa’ya yaptığı kışkırtıcı ziyaret ile son derece tehlikeli adımlar atacağının sinyallerini verdi
Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben Gvir
İsrail Bölgesel Dış Siyasetler Enstitüsü Mitvim’den Yonatan Touval Kudüs’teki son siyasi gelişmeleri ve yeni hükümetin laik İsrailliler Araplar bölge ülkeleri ve alışılmış Türkiye için ne tabir ettiğini Cumhuriyet’e kıymetlendirdi
IRKÇI AKINLAR SÜRECEK
Netanyahu liderliğinde kurulan aşırı sağcı koalisyon İsrail demokrasisi için ne tabir ediyor
İsrail deki yeni hükümet koalisyonu yalnızca çok sağcı değil Koalisyonun siyasi açıdan en güçlü isimleri çok sağcı ve Yahudi üstünlükçüsü olmalarının yanı sıra açıkça özgürlük ve demokrasi aksisi Koalisyona liderlik eden Başbakan Binyamin Netanyahu hakkında devam eden yolsuzluk davası nedeniyle merkezden kendisine katılacak diğer siyasi ortak bulamadığı için onların siyasi kaprislerinin esiri olmuş durumda Korkarım şu anki siyasi tavrını en güzel yansıtan imaj çaresiz hırçın ve ne yapacağı kestirilemeyen yaralı bir hayvan imajıdır Bu nedenlerle koalisyon ortakları olan çok dinci çok milliyetçi ve ırkçı partilerin amacı olan laik İsraillilere ve İsrailli Araplara yönelik anti demokratik ve ırkçı atakların sürmesi mümkündür
Önümüzdeki günlerde tabir özgürlüğü toplanma gösteri özgürlüğü ve temel toplumsal özgürlükleri önemli formda baltalamayı amaçlayan uygulamaların arttığını göreceğiz Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben Gvir ve parti üyeleri hükümete yönelik her türlü muhalefeti susturmak için muhalefet başkanları Yair Lapid ve Benny Gantz’ı geçen aya kadar başbakan ve savunma bakanı tutuklamak ve yargılamakla tehdit ediyor Tutuklanma ihtimalleri düşük olsa da Netanyahu’nun bu davetlerle ortasına ara koymaması son derece manidardır Bu durum Netanyahu’nun zayıflığını kindarlığını derin ahlaki ve siyasi yozlaşmışlığını bir kere daha su yüzüne çıkarmıştır
Yonatan Touval Mitvim
İLHAK İSRAİL İÇİN İNTİHAR OLUR
Bezalel Smotrich ve Itamar Ben Gvir üzere çok sağcı figürlerin yeni hükümette kıymetli misyonlar üstlenmesi başta Batı Şeria olmak üzere Filistin topraklarının topyekûn ilhakına giden yolu açar mı
Hiçbir şey Filistin topraklarının ilhakını haklı gösteremez ve bu türlü bir aksiyon İsrail için intihar olur Bununla birlikte toprakların kimi kısımlarının ilhak edilmesi tarafında bir efor görebiliriz Bu türlü bir resmi aksiyon gerçekleşsin ya da gerçekleşmesin yeni hükümetin siyasetleri toprakların fiili ilhakını derinleştirecek işgalin gelecekte geri alınmasını giderek zorlaştıracak ve kalıcı hale gelme mümkünlüğünü artıracak
Yeni hükümet kuvvetler ayrılığını ortadan kaldırmayı ve mahkemeleri zayıflatmayı hedefliyor Yeni Adalet Bakanı Yariv Levin 4 Ocak’ta radikal bir yargı ıslahatı planı açıkladı Bütün bunlar ne manaya geliyor
Bu durum kısaca İsrail’in seçilmiş siyasi çoğunluk tarafından yönetilen çok zayıf bir yargı organına sahip olacağı manasına geliyor Öte yandan resmi bir anayasası olmayan yasama ve yürütme organları ortasında gerçek bir ayrımın olmadığı bir ülkede üzerinde çok az istikrar ve denetleme sistemi bulunan otoriter bir rejim inşa edilmeye çalışıldığını anlıyoruz
TÜRKİYE İLE OLAĞANLAŞMA SÜRER
İsrail ve Türkiye bir müddettir istikrarlı bir olağanlaşma takvimi izliyor Yeni hükümetin Türkiye’ye yönelik siyaseti hakkında neler öngörebiliriz
Türkiye ile ilgili olarak yeni hükümetin bağlantıları olağanlaştırma gayretlerini sürdürmesi mümkündür Türkiye haklı olarak potansiyel olarak kıymetli bir stratejik müttefik olarak görülüyor Olağanlaşma sürecini baltalayabilecek tek kişi Cumhurbaşkanı Erdoğan’dır ve bu da sanırım onun Filistin cephesindeki rastgele bir kötüleşmeye ya da Harem el Şerif’te tırmanan tansiyona göz yummaya hazır olup olmamasına bağlı olacaktır İsrail ise bağların güçlendirilmesi için istekli bir ortak olmaya devam edecektir
İsrailli ve Filistinli Araplara yönelik muhtemel sert adımlar İsrail’in Arap ülkeleriyle olağanlaşma süreçlerini tehlikeye sokar mı
Bunu söylemek güç İsrail’in şimdi bağlantılarını normalleştirmediği ülkelerle yapılacak yeni muahedeleri tehlikeye atacağına inanıyorum Mevcut mutabakatlara gelince bence her şey İsrail ve Filistin’den nasıl bir tablo çıkacağına bağlı İsrailli ve Filistinli Araplara yönelik baskıcı adımlar kan dökülmesine yol açarsa bu bir sorun olabilir Olağan ki Kudüs ve Harem i Şerif başka bir husus Buradaki statükonun bariz bir formda ihlal edilmesi ya da şiddete başvurulması ilgili herkes için büyük bir sorun yaratacak ve İsrail’in yeni dostlarından kimilerinin olağanlaşma süreçlerini dondurmasına yol açabilecek