Konumu, toplumsal alanları, paklık ve güvenlik hizmetleri üzere kriterlere nazaran değişiklik gösteren konut aidatları, site ya da apartmanlarda yaşayan konut sahipleri ve kiracılar için yüklü sarfiyatlar ortasında yer alıyor. Yeni yıldaki artışlarla birlikte aidat ölçüleri site sakinlerinin protestolara da yol açıyor. Bir gayrimenkul teknoloji platformunun, İstanbul’un 39 ilçesinde site içi ve site dışı aidat sayılarını incelediği İstanbul Konut Aidat Raporu’na nazaran, İstanbul’da ortalama aidatlar site içerisinde yüzde 107 site dışında yüzde 118 artış gösterdi. Sitelerde en yüksek aidat ödeyen ilçe ortalama bin 971 lira ile Şişli olurken en düşük aidat ödemesi 423 lira ile Arnavutköy ilçesinde gerçekleşti. En yüksek aidatlarda ise 8 bin 575 TL ortalama ile Şişli, 7 bin 477 TL ile Büyükçekmece, 7 bin 334 TL ile Beşiktaş birinci üçte yer alıyor.
KİRA ÜZERE AİDAT ÖDEMESİ
Sarıyer, Beykoz, Beyoğlu, Çatalca, Esenler, Zeytinburnu, Silivri, Fatih, Bakırköy, Şişli, Kadıköy, Beşiktaş, Bayrampaşa, Kartal, Sultanbeyli, Çekmeköy, Kâğıthane, Küçükçekmece, Pendik, Üsküdar, Ataşehir olmak üzere İstanbul’da 21 ilçede konut aidat fiyatlarında yüzde 100’ün üzerinde artış gözlemlendi. Rapora nazaran, en yüksek aidat talep eden ilçelerdeki ortalama sayı Şişli’de 8 bin 575, Büyükçekmece’de 7 bin 477, Beşiktaş’ta ise 7 bin 334 lira. Site dışı aidat ödemelerinde ise, birinci sırayı 533 lira ile Sarıyer ve Beyoğlu paylaşıyor. Bu ilçeleri 420 lira ile Kadıköy ve 359 lira ile Beşiktaş ve 275 lira ile Bakırköy takip ediyor.
KAT MALİKLERİNİN ONAYI OLMADAN FİYAT ARTIŞI YAPILAMAZ
Türkiye Kentsel Tesis İdare Derneği Genel Lideri Suat Sandalcı, “Toplu konut ömür alanlarını site ve apartmanları mevzuatlar yönetir. Şahıslar lakin ve yalnızca hizmet sağlarlar. Bir sitenin toplu konut hayat alanının bir işletme masrafları vardır. Bu işletme sarfiyatları de 634 sayılı kat mülkiyeti kanununa nazaran aidat avans masrafı diyorlar. Minimum fiyatlardaki artışlar, materyal alımındaki artışlar nedeniyle yöneticiler, aidat avans sarfiyatlarına de artırım yapmışlardır. Artışları fırsat bilip yöneticilik görevini yanlışsız yapamayan ve bunları kendi lehine kullanmak isteyen arka niyetli çalışan şahıslar de türemiştir. Sitelerdeki bu meseleler da mevzuat ve yönetmeliği bilmeyen, kanunu uygulayamayan yöneticiler tarafından gündeme gelmiştir. Kat maliklerinden onay almadan, kat malikleri toplantısı yapmadan aidat talep eden yöneticiler var. Aidat artırımı yapacaksak, kat malikleri kurumundan geçirmeliyiz. Kat maliklerinin onayını alarak karar defterleriyle ilgili mevzuata ait çalışmalar yaparak, kat maliklerinin bizlere verdiği yetkiyi kullanmalıyız. Onay almadan aidatı 900 liradan 2 bin 900 liraya çıkardım demek yöneticinin vazife ve yetkileri ortasında bulunmuyor” dedi.
SİTE BÜTÇELERİ ARTIK MÜFETTİŞLER TARAFINDAN DENETLENECEK
Kat maliklerine de ihtarlarda bulunan Sandalcı, “Kat malikleri genel konseye katılmıyorlar. Katılmadıkları üzere toplantıya katılanların yüzde 50 artı1 oy çokluğuyla orada alan tüm kararlar yasal olarak geçerli oluyor. Bu geçerli olduktan sonra da siz imza da atmasanız, onay da vermeseniz, o yıl içerisinde aidat avansını ödemek zorunda kalıyorsunuz. Şişli, Büyükçekmece ve Beşiktaş üzere ilçelerimizde Beykoz, Çengelköy üzere yerlerde, buralarda aidat avans masraflarıyla ilgili 5 bin lirayla 8 bin lira ortasında değişen talepler var. Bunlar hakikat bilgi mi diye de tartışmak lazım zira sitenin aidat masrafı, sitenin yapısına nazaran değişmektedir. Konut Siyasetleri ve Tesis İdaresi Hizmetleri Şube Müdürlüğü kuruldu. Site bütçeleri artık müfettişler tarafından ve bakanlık yetkilileri tarafından denetlenecek” dedi.
FAHİŞ ARTIŞLAR VAR
Site sakini Ulvi Avcıata, “Genel konsey yapılmadan kararlar alınabiliyor. Geçen sene 660 lira aidat öderken bu sene ödediğim aidat bin 490 liraya çıkarıldı. Yüzde 125’lik bir artış var. Site idarelerinde keyfi artışlar yapılabilmektedir. Buna karşı çıkmaktayız. Vatandaş bu noktada mağdur edilmektedir. Hiçbir artış bu kadar büyük olmamalı. Fahiş artışlardır ve hasebiyle, enflasyonun artmasında da en büyük etkeni sağlayan konuların başında gelmektedir” diye konuştu.
Bir öteki site sakini Tarık Akay da, bin 500 liraya yakın aidat ödediğini belirterek, “Aidatla ilgili meseleleri herkes üzere biz de yaşıyoruz. 634 sayılı kanuna nazaran yönetilmediğimizden ötürü olduğunu düşünüyorum. Harcamaların daha denetimli yapılması gerektiğini düşünüyorum. Kat maliklerine sorularak yapılmalı. Sitemizde bir tek güvenlik, peyzaj ve paklık var” dedi.