Kamu Başdenetçisi Erdem Malkoç, Kamu Denetçiliği Kurumu’nun (KDK) kuruluşunun 10’uncu yılı nedeniyle kurumun 2022 faaliyetleri ve 2023 gayelerine ait basın toplantısı düzenledi. Toplantıda, KDK’nın faaliyetleri ile Türkiye, Ukrayna ve Rusya ombudsmanları ortasındaki görüşme ele alındı. Gurur Malkoç, 10 yıllık süreçte vatandaşlardan 207 bin 403 şikayet başvurusu aldıklarını ve bu şikayetlerin 205 bin 639’unun karara bağlandığını belirtti. Malkoç, “Ayrıca kurumumuza mail yoluyla, mektupla, telefonla, faksla yahut yüze yüze bir milyona yakın insan başvurdu. Bunlara da yol gösterdik, takviye verdik, tüzel yardımda bulunduk. Bütün bu çalışmaların sonucunda yönetime verdiğimiz tavsiye kararlarına uyma oranı yüzde 20’lerden yüzde 79’lara ulaştı. Yani biz, 10 yıl üzere kısa bir mühlet içerisinde denetçi arkadaşlarımızla, uzmanlarımızla, öbür çalışanlarımızla önemli bir uzaklık aldık. Halk ile devlet ortasındaki uzlaşmayı, kaynaşmayı, kucaklaşmayı temel alarak, insanımızın işini kolaylaştırmaya çalıştık. Halkın meselelerini, yönetimle halkın ortasındaki ihtilafları mahkemeye gitmeden mahkemesiz çözme yolunda uğraş sarf ettik. Böylelikle mahkemelerin yükünü hafifletmiş olduk. Tıpkı vakitte adaletin, hakkaniyetin gerçekleşmesine ve hukukun üstünlüğünün sağlanmasına katkıda bulunduk” ifadelerini kullandı.
KDK’nın 2023 yılı amaçlarına değinen Malkoç, hak ihlallerine karşı faal ve tesirli bir halde çabaya devam edeceklerini ve toplumun tüm bölümlerinin insan hakları konusunda kâfi şuur seviyesine ulaşması için faaliyetlerini sürdüreceklerini belirtti.
‘İNSANLIK KORİDORU İÇİN KIYMETLİ BİR ÇALIŞMA OLDU’
Geçen hafta gerçekleştirilen ‘Uluslararası Ombudsmanlık Konferansı’na değinen Malkoç, “Bu buluşmanın çok büyük tesiri oldu. Bilhassa 24 Şubat’tan beri savaş halinde olan Ukrayna ve Rusya’nın ombudsmanlarının Ankara’da buluşması, Rusya’nın elinde bulunan Ukraynalı yaralılar, bayanlar yahut askerler için yahut Ukrayna’nın elinde bulunan Ruslar için bir hayat koridoru, bir ‘İnsanlık Koridoru’ açılması için değerli bir çalışma oldu” diye konuştu.
Rusya ve Ukrayna ombudsmanlarının, 4 sefer KDK koordinatörlüğünde, 4 sefer da kendi ortalarında görüşme gerçekleştirdiğini lisana getiren Malkoç, “Ben onlara şu teklifte bulundum; ‘Evet kesinlikle konuşacaksınız; lakin karar alıp iş yapmamız gerekir.’ 1’incisi bir ortaya gelip bu koridorun açılması için hazır olduklarını söylediler. 2’ncisi, ‘Hazırsanız bunu Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’a ileteceğim’ dedim. Onu da kabul ettiler. 3’üncüsü de Cumhurbaşkanlığı’nda bir ortaya gelinecekti. Bu 3’ü de gerçekleşti. Hasebiyle olağanüstü bir gelişme oldu. Şu anda beklediğimiz şey şu, bu arkadaşlarımız kendi ülkelerine gittiklerinde Türkiye’de yaptıkları görüşmeleri ve Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan ile yaptığı görüşmeleri kendi yönetimlerine aktaracak. Cumhurbaşkanımız da Sayın Zelenski ve Sayın Putin’le görüştükten sonra biz tekrar bu görüşmelerin sonucunda geldiğimiz noktayı değerlendirip ona nazaran adımlar atacağız. Biz buna ait Sayın Cumhurbaşkanımızı devreye koyarak birinci adımı atmış oluyoruz. Ondan sonra biz kendi sonlarımız içerisinde hareket edeceğiz. Kararı tekrar o ülkelerin siyasalları ve devlet adamları verecektir. Biz hudutlarımızı biliyoruz. Bizim çalışmamızın kıymeti nerede? Ukrayna Devlet Lideri’nin önünde yüzlerce sorun vardır. Rusya Devlet Lideri’nin önünde yüzlerce sorun vardır. Biz bu insani koridoru o sıkıntıların önünde getirmeye, hatırlatmaya çalışacağız her 3 ombudsman olarak. Bu hatırlatmayı yaptıkça bunun başarılı olacağına inanıyorum” dedi.
‘MEKANİZMAYI KURMA AŞAMASINDAYIZ’
Malkoç, ‘insani koridor’ ile ilgili İstanbul’da bir platform oluşturulması planlarıyla ilgili soruya şöyle cevap verdi:
“Sahada bir platform oluşturmayı istek ediyoruz. Daha doğrusu bu teklif hem Ukrayna hem Rusya ombudsmanından bize iletildi. Bunu biz 3 ay evvel kendilerine söylemiştik. Olgunlaştırdılar, artık onlar bize ilettiler. Alışılmış bütün bunların oluşabilmesi için her ülkenin siyasi otoritelerinin, siyasi iradelerinin buna müsaade vermesi gerekiyor. Bunun için kolaylık sağlaması gerekiyor. Yoksa ombudsmanların gücü bu koridoru açmaya yetmez, misyonu de bu değil aslında. Ombudsmanların misyonu bu hususta kamuoyu oluşturmak ve devleti yönetenler nezdinde, onların gündeminde ön sıralara bunu yerleştirmek. Şayet siyasi irade oluşursa ki ben oluşacağına inanıyorum. Bu da Sayın Cumhurbaşkanımızın, Sayın Zelenski ve Sayın Putin ile görüşmesi sonucunda ortaya çıkacak. Türkiye’nin koordinatörlüğündeki görüşmelerde birbirlerine liste verdiler ve müzakerede bulundular. Benim de bulunduğum toplantıda, Ukrayna Ombudsmanı Rusya tarafına 800 kişilik bir liste verdi. Rusya Ombudsmanı, Ukrayna ombudsmanına ise 200 kişilik liste verdi. Bununla hudutlu değil olay. Bu yaralılarla ilgili, esirlerle ilgili liste. Bunun yanında binlerce çocuk var, bayan var, öteki sorunlar var. Şayet biz bu ‘İstanbul Platformu’nu kurabilirsek bu bahsettiğimiz hususlar daha kolay müzakere edilebilir. Tahlile daha kolay ulaşılır. Bu mekanizmayı kurma basamağındayız.”