Bilim mecmuası PLOS Biology’de yayımlanan çalışma için görüntü temelli bir araştırma yapıldı ve gönüllülere maymunların hareketleri izletildi; akabinde da hareketlerin ne manaya geldiği soruldu.
BUGÜN KULLANDIĞIMIZ LİSANIN “BAŞLANGIÇ NOKTASI”
Araştırma, şempanzelerle paylaştığımız son ortak ceddimizin da benzeri el kol hareketlerinde bulunduğunu ve bu hareketlerin de bugün kullandığımız lisanın “başlangıç noktası” olduğu sonucunu ortaya koydu.
“başlangıç noktası” olduğu sonucunu ortaya koydu. St Andrews Üniversitesi’nden baş araştırmacı Dr. Kirsty Graham, yapılan çalışmaya ait “Tüm büyük-maymunların (şempanzeler ve bonobolar) bağlantı kurmak için kullandıkları jestlerin yaklaşık yüzde 95’inin örtüştüğünü biliyoruz” tabirlerini kullandı ve şöyle devam etti:
“Dolayısıyla, bunun son ortak atamızda mevcut olabilecek ortak bir el kol hareketi yeteneği olduğuna dair esasen kuşkularımız vardı. Lakin artık atalarımızın el kol hareketleri yapmaya başladığından ve bunun lisana uyarlandığından epey eminiz”
Söz konusu çalışma, en yakın maymun kuzenlerimizdeki irtibatı dikkatle inceleyen ve bu lisanın kökenlerini anlamaya yönelik devam eden bilimsel bir araştırmanın modülü. Araştırma takımı, çalışma için uzun yıllar yabanî şempanzeleri gözlemledi. Grup, büyük maymunların her birinin, kümelerindeki başkalarına ileti iletirken 80’den fazla hareketten oluşan bir “sözlük” kullandığını keşfetti. “Beni kaşı” üzere bir ileti, uzun bir kaşıma hareketiyle; “bana yemeğini ver” iletisi ise ağza vurulan bir darbe ile iletiliyor. Yapraktan dişlerle şeritler koparmaksa, bir öbür şempanzeye yapılan kur manasına geliyor.
HAREKETLERİN TERCÜMESİ
Bilim insanları bu çalışmada gönüllülere izletilen manzaraları kayıttan gösterdi. Akabinde da gönüllüler, araştırmacılar tarafından hazırlanan çoktan seçmeli testlerde, hareketlerin neye karşılık geldiğine ait tercihler yaptı.
Katılımcılar, yeterli bir performans sergileyerek şempanzeler ve bonoboların hareketlerini yüzde 50’nin üzerinde bir oranda yanlışsız yorumladı. St Andrews Üniversitesi’nden Dr Catherine Hobaiter, sonuçlardan çok şaşırdıklarını belirterek, “Hepimizin bunu neredeyse içgüdüsel olarak yapabileceği ortaya çıktı” diye konuştu.
Sonucun bağlantının evrimi açısından büyüleyici olduğunu kaydeden Hobaiter, gülerek “Öte yandan da bunun nasıl yapılacağı konusunda yıllarca eğitim almış bir bilim insan olarak hakikaten epey hudut bozucu” dedi.