Nuri Bilge Ceylan’ın 71. Cannes Sinema Festivali’nde Altın Palmiye Mükafatı için yarışan Ahlat Ağacı filminde “Taşra ve Edebiyat Sempozyumu’na katılmak istemeyen bir muharririn mektubu” kısmında, Polat Onat’a ilişkin “Su Katılmamış Taşralı” metnini müsaadesiz kullandığı gerekçesiyle açılan davanın gerekçeli kararı evvelki gün açıklandı.
(Filmdeki davaya mevzu olan metin, Sinan (Doğu Demirkol) ile müellif Süleyman’ın (Serkan Keskin) ortasında geçen diyalogta yer alıyor.)
Karardandan, “esere tecavüzün tespitine” ve maddi-manevi tazminat talebinin kabulüne karar verildiği belirtildi.
(Nuri Bilge Ceylan)
‘ACI BİR ÇELİŞKİ’
Konuyla ilgili müellif Polat Onat, buruk bir sevinç yaşadığını söyleyerek “Gönül isterdi ki dava sürecine gerek kalmadan, karşılıklı âlâ niyetle, hakkaniyetli bir halde çözülebilseydi. Zira ’Taşralı genç bir müellifin yaşadığı problem ve çıkışsızlıkları’ anlatan kıymetli bir sinemada, ‘Taşralı bir muharririn yapıtını müsaadesiz kullanarak hak ihlali yapıldığının’ mahkeme kararıyla ispatlanması, acı bir çelişkiyi ve dahası tuhaf bir ironiyi barındırıyor” dedi.
Mahkemenin verdiği kararın, ünlü metropol müelliflerinin yapıtlarını kullanırken telif konusunda gösterilen titizlik ve hassasiyetin, ünsüz taşra muharrirleri için de motamot geçerli olması gerektiğini fiilen kanıtladığını belirten Onat, “Bu dava sonucu, dünyaca meşhur ve çok başarılı bir sanatkarla, kendi taşrasında bile tanınmayan benim üzere başarısızlığa mahkûm bir muharririn, hukuk önünde eşit olduğu üzere epey ütopik bir ülkünün kimi vakit gerçekleşebileceğini ispatlaması istikametinden ilginçti” tabirlerini kullandı.
‘TATSIZ BİR OLAYIN ÖZNESİ OLMAKTAN HOŞNUT DEĞİLİM’
Onat kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Netice itibariyle böylesi tatsız bir olayın öznelerinden birisi olmaktan hoşnut değilim. Süreç dâhilinde bu türlü bir pozisyonda bulunmaya mecbur kaldım. Ancak en azından Ahlat Ağacı sinemasında hakkımda sav edildiği üzere ‘Toplum önünde konuşmaktan korkan toy bir genç’ olmadığımı ortaya koymaktan mutluyum. Haklı olduğum bir mevzuyu, herkes karşı olsa da ısrarla savunmayı, en az, edebiyat alanındaki mutlak sessizlik prensibim kadar kıymetli kabul ederim. Edebiyat konusunda münzevi bir anlayışı savunan taşralı bir muharririn, telif konusunda mevcut yasal hakkını aramaktan kaçınacağı ön kabulünün yanlışlığını ispatlayabildiysem ne keyifli bana.”
(Polat Onat)
’İNSANLAR ÖNYARGILI TAVIRLARINA MUHATAP OLMAK ŞAŞIRTAN LAKİN ÖĞRETİCİ’
“Bariz bir biçimde, yapıtı müsaadesiz biçimde kullanılmış benim üzere bir kişinin, hukuk önünde hak arayışına girmesini öfkeyle kınayan, yadırgayan, direktörün hayranı olan yüzlerce insanın önyargılı tavırlarına muhatap olmak benim için şaşırtan ama öğretici bir tecrübe oldu” diyen Onat, “Etik pahaları ve dürüstlüğü yalnızca üretilen sanat yapıtlarındaki içeriklerde sergilemekle kalmayıp, günlük hayatımızın içine de yerleştirip, ferdî davranışlarımızda yansıtmamız gerektiğinin çarpıcı bir örneğiyle karşılaştığımız kanaatindeyim” şeklinde konuştu.
‘YASALAR KARŞISINDA EŞİTİZ’
Polat’ın avukatı Yasemin Arpa da “Müvekkilim Polat Onat, kendi yapıtından alıntı yapıldığını öğrendikten sonra elektronik postayla sinemanın imalcisi Zeyno Ajans, sinemanın direktör ve senaristi Nuri Bilgi Ceylan’a ulaşmaya çalıştı lakin kendisine hiç bir halde geri dönüş yapılmadı. Keşke çok bedelli bir sinemacı olan Nuri Bilge Ceylan’la bu türlü bir hukuksal uyuşmazlığın tarafları olarak bir ortaya gelmek zorunda kalmasaydık. İzleyicileri olarak sinemalarını ve muvaffakiyetlerini konuşuyor olsaydık. Lakin yasalar karşısında hepimiz eşitiz” sözlerini kullandı.