Seray Şahinler- Vakıfbank Kültür Yayınları bu süreçte kışlanın geçmişine odaklanan “Rami Kışlası-II.Mahmud Döneminde Aydın-Despotik Çağdaşlaşmanın Karargâhı” isimli bir kitap yayımladı. Yüksel Çelik tarafından hazırlanan kitap, tarihi kışlanın inşasından mimari özelliklerine Osmanlı’daki fonksiyonundan vakitle harabeye dönen serüvenine ışık tutuyor.
Sultan II. Mahmud, yeni kıyafet ve üniformasıyla .
İlkler yaşandı
Kitapta Râmi Kışlası’nın inşası, geçirdiği tamirler, çağdaşlaşma sürecinde tabir ettiği politik-ideolojik mana, askeri eğitim tarihi açısından ehemmiyeti üzere bahislere parantez açılmış. Çağdaş askeri teşkilatın ve nizamlı ordunun en değerli ögelerinden biri olarak öne çıkan kışlaların Osmanlı’daki yeri, doğuda ve batıdaki birinci kışla yapıları, Osmanlı’daki askeri yapılar, İstanbul’un birinci kışlaları olan Dergâh-ı Ali Yeniçeri Odaları ve çağdaş kışlalar da kitapta etraflıca ele alınıyor. Çelik, araştırmalarında Rami Kışlası’nın yakın periyottaki yerine de değinerek 27 Mayıs 1960 İhtilali’ne hazırlık ve müzakere safahatının burada yapıldığına dikkat çekiyor.
Rami Kışlası, pek çok birincinin yaşandığı bir yer. İdari ve askeri bir üs oluşunun yanı sıra II. Mahmud’ın kıyafet alanındaki değişimin de bir vitirini olduğuna dikkat çekiyor muharrir. Sultan, askeri ve sivil alanda gerçekleştirmeyi hedeflediği kıyafet reformununu birinci işaretlerini seferi vaziyetteki ordusuyla birlikte kaldığı Rami Kışlası’nda veriyor. Bilhassa talim ve hareketlere kırmızı şeritli süvari üniforması, lacivert harvani ve siyah çizmeleriyle iştirak eden Sultan II. Manmud, bu değişikliğe öncülük ediyor ve yeni kıyafetleri halka tanıtmak için 14 Kasım 1828’de kışlanın mescidinde başında fes ve omuzlarında harvani ile ahalinin karşısına çıkıyor. Bir yıl sonra Ramazan merasimini tekrar burada yapıyor.
Osmanlı padişahlarının Tasvir-î Humâyûn ismi verilen portrelerinin birinci örnekleri de Rami Kışlası’nın duvarlarına asılıyor. 1836 yılında II. Mahmud’a ilişkin padişah tasviri -bazı kısımların yansısına rağmen- kışlaya götürülüyor ve gösterişli bir merasimle duvara asılıyor. “Rami Kışlası-II.Mahmud Devranında Aydın-Despotik Çağdaşlaşmanın Karargâhı”, bilhassa tarih meraklıları için ilgi cazibeli bir kitap. Osmanlı arşiv evrakları ve devir kaynakları ışığında kaleme alınmış. Kitabın sonunda uzun bir kaynakça kısmı var. Bilhassa Osmanlı arşivlerinden kitaba yansıyan ayrıntılar dikkat çekiyor. Ve Rami Kütüphanesi’nin yenilenen koridorlarından geçerken bir tarihin içinden geçtiğinizi hatırlatıyor.