Gümüşhane vilayet merkezine 72, Trabzon’un Arsin ilçesine ise 42 kilometre aradaki Dumanlı köyü hududunda yer alan Santa Harabeleri, bünyesinde Rum sivil mimarisine mahsus yapıtları barındırıyor.
Rumlar tarafından 17. yüzyılda kurulduğu bilinen ve arkeolojik doğal sit alanı olan bölgede, taştan inşa edilen tek katlı konutlar ve her mahallede en az bir kilise, her sokakta da bir çeşme bulunuyor.
Santa Harabeleri’nin hikayesi
Bölge ile ilgili çalışmalarda, birinci yerleşmelerin Orta Çağda madenlerin işletilmesine dayalı olarak kurulduğu belirtilen Santa yerleşiminin daha eski yerleşim olması kuvvetle olasıdır. 1461 – 1476 yılları ortası, Fatih Sultan Mehmet devrinde tüm Trabzon ve Doğu Karadeniz vilayetleri ile birlikte yöre fethedilerek Osmanlı İmparatorluğu topraklarına katılmıştır. 1500-1800 periyodunda kıymetli bir madenci yeleşimi olmuştur.
Santa Harabeleri’ne nasıl gidilir?
Gümüşhane kent merkezinden hareket ile Gümüşhane-Bayburt ana yolunu takiben Akçakale, Tekke, İstekler, Kabaköy, Yağmurdere, Taşköprü istikametinden devam edilerek ortalama 80 kilometrelik bir seyahat ile Santa bölgesine ulaşım sağlanır. Yağmurdere’den Taşköprü 8 kilometre, Santa Harabeleri 15 kilometredir. Taşköprü-Santa harabeleri ortası ise yaklaşık 7 kilometredir.
Santa bölgesine ulaşmak için kullanılacak başka bir güzergah ise Gümüşhane-Trabzon anayolunu takiben sağlanabilir. Gümüşhane-Torul yolunun 12’nci kilometresinden ayrılan yoldan Karaca Mağarası (5 km.) Cehennem Vadisi Kanyonu (6 km.), Krom Antik Kenti (22 km.), Cami Boğazı Yaylası (34 km.), Taşköprü Yaylası (57 km.) ve Santa Harabelerine (64 km.) ulaşılabilir.
Havanın kararmasıyla birlikte gökyüzünde beliren yıldızlar, soğuk kış gecesinde uzun pozlama tekniğiyle birlikte farklı hoşluklar sunuyor.