Müjde Işıl – “Airport”un 1970’lerde başlattığı, ‘80’lerde ZAZ takımının “Airplane!” ile güldürüye evrilttiği hem felaket hem de güldürü sinemalarının klostrofobik yeri uçaklar için yazılacak yeni bir öykü kaldı mı? Geçen sene bizde de gösterime giren Güney Kore üretimi “Emergency Declaration/Acil İniş” bu sorunun karşılığına düzgün bir örnekti mesela. Daha Kovid salgınının ismi geçmiyorken “Acil İniş”, havadan bulaşan ölümcül bir virüsün uçak içindeki yolcuları nasıl esir aldığını anlatmıştı. Aslında yeni uçak öyküleri üretmek eskisi kadar kolay olmasa da imkânsız da değil. Çünkü bir müddettir NatGeo kanalındaki Uçak Kazası Raporu belgesel serisini takip edenler, gerçek hayatın kaosunda kaç macera yattığını bilir. Bugün vizyona giren “Plane/Uçak”ın ise bunlarla hiç ilgisi yok, tabiri caiz ise başına nazaran takılan bir öyküye sahip.
Jean-François Richet’nin yönettiği ve senaryosunu Charles Cumming ile J. P. Davis’in yazdığı “Uçak”, Kaptan Torrance ile tanıştırıyor bizi. Hava koşulları makûs olsa da uçuşa gönderilen kaptan, teknik arıza nedeniyle Filipinler’deki bir adaya iniş yapmak zorunda kalıyor. Yolcular, ayrılıkçı kümelerin idaresindeki adada bir çete tarafından esir alınınca kaptan da onları kurtarmanın bir yolunu bulmaya çalışıyor.
Rehine teması
Filmin ismine bakıp da maceranın tümüyle uçakta geçtiğini zannetmeyin. Sineması büyük kısmı uçak dışında geçiyor. Uçakta geçen kısmı ise Uçak Kazası Raporu’ndan bile feyz almamışçasına amatörce çekilmiş. Sinemanın imalcisi da olan başrol oyuncusu Gerard Butler, sinemasının isminin yalnızca “Uçak” kalmasında ısrar etmiş. Aşikâr ki maksat seyirciyi biraz şaşırtıp eğlendirmek. Yurt dışından gelen yorumlarda sinemanın eski yöntem ve eğlenceli olduğu yüklü. Evet, sinema eski yöntem. ‘80’lerin ve ‘90’ların uçaklı aksiyonlarını örnek alıyor. O da yetmiyor, bir noktadan sonra rehine temasına bağlanıyor. Fakat sorun şu ki aksiyon birden fazla sahnede selefleri üzere heyecandan koltuklara çivileyecek bir patlama yaratmıyor. Cümbüş kısmı ise nitekim havada kalıyor. Sinemanın mizah argümanı olmadığı üzere kendisini fazla fazla ciddiye aldığı kısımlar var.
Felaket ve aksiyon sinemalarında senaryonun deveye hendek atlatması beklenmez; heyecanı canlı tutması kâfi sayılabilir. Fakat “Uçak”taki senaryo zaafları görülmeyecek üzere de değil. Örneğin kuşkuyu canlı tutmak için yaratılmış kelepçeli hatalı Gaspare karakterinin etkisiz elemandan farkı yok. Kaptana kazık mı atacağı yoksa ona takviye mi olacağı ihtimalinin üzerinde durmaya gerek duymamış senaristler. Gaspare’ın yardımcı karakter olarak bir karakterinin, geçmişinin olduğunu söylemek çok güç. Çatışma sahneleri dışında heyecan ve aksiyon yaratmaktan hayli uzağa düşmüş “Uçak”.
Mevcut hâliyle televizyon ya da direkt DVD için çekilmiş bir sinema üzere duruyor “Uçak”. Sineması perdeye yakıştıran aksiyon sahneleri yok değil lakin asıl yük, Gerard Butler’ın karizması. Butler olmasa uçak da tam manasıyla yere çakılırmış.