Bakan Varank, Kamu Denetçiliği Kurumu’nca düzenlenen ’21’inci Yüzyılda İnsan Haklarının Geleceği’ bahisli milletlerarası konferansın ‘Dijitalleşmenin İnsan Haklarına Etkileri’ başlıklı oturumunun açılışını gerçekleştirdi. Bakan Varank, konferansın ehemmiyetine değinerek, dijitalleşmenin olumlu tesirleri olduğu kadar, bir taraftan bireylerin temel hak ve hürriyetleri üzerinde doğuracağı olumsuz tesirlerin de kelam konusu olduğunu söyledi.
Varank, “Özel hayatın kapalılığı, bilgilerin korunmasını isteme hakkı, mülkiyet hakkı üzere anayasal hakların değeri dijital çağda da daha besbelli bir hale gelmiş oldu. Dijitalleşmen en büyük tesirlerinden biri mahremiyetin ihlal edilmesi. Toplumsal medya, akıllı aygıtların kullanımı ile birçok şahsî bilgi ortaya çıkıyor. Bireylere ilişkin bu bilgilerin hukuka karşıt olarak kullanımı ile birçok şahsî data ortaya çıkıyor. Mahremiyet ve bilgi kapalılığının korunması devletler için kıymetli bir düzenleme konusu. Ülkemizde bu alanda ferdî bilgilerin korunması kanununun kabulü ile kıymetli bir süreç bulunuyor. Bireylerin sahip oldukları haklar detaylı olarak belirlenirken, şahsî dataları işleyen gerçek ve hukuksal bireylere değerli yükümlülükler getirildi. Bireylerin özel ömürleri ve bağlantılarına hürmet gösterilmesi başlığı altında bilhassa çocukların ferdî datalarının korunması konusu ele alınması gereken kıymetli bir konu. Her alanda internet kullanımının hem ebeveynler hem de çocuklar tarafından kıymetli derecede artması çocuklar için ek önlemlerin alınmasını da zorunlu bir hale getirdi” diye konuştu.
‘YAYGARA KOPARANLAR BİR GÜN BİZE TEŞEKKÜR EDECEK’
Bakan Varank, dijitalleşmenin bir öteki yıkıcı tesirinin de nefret söylemi ve dezenformasyonun artması olduğunu söyleyerek, “Dezenformasyon yasası ile toplumsal medya ve öteki dijital platformlar yolu ile nefret yahut ayrımcı telaffuzlar, yanlış bilginin yayılmasını engellemeyi amaçlıyoruz. Fakat bakıyorsunuz ‘dezenformasyon yasası’ hakkında bile dezenformasyon yapılabiliyor. Ben yürekten buna inanıyorum; bir gün bu yasa hakkında yaygara koparanlar, bir gün nefret telaffuzuna maruz kaldıklarında bu yasa için bizlere teşekkür edecekler. Bir de dijitalleşmenin insan haklarının gelişimine sağladığı katkılara bakmak lazım. Pandemi ile birlikte uzaktan eğitim, dijital sıhhat üzere sistemler yararlarını gördüğümüz sistemler. Dijitalleşmenin insan hakları üzerindeki tesirleri, mülkiyet hakları anlayışındaki değişikliklerle de karşımıza çıkıyor; kripto paralar, nitelikli fikir tapular, dijital varlıkların, hak varlıklarının nasıl belirleneceği, miras hakkının nasıl uygulanacağı üzere tartışmaları da gündeme getiriyor. Dijitalleşme ile birlikte gündeme gelen farklı konular var, bunlar da ‘yeni haklar’ diyebileceğimiz haklar konusu. Bu alan ayrıntılı incelenmesi gereken, her vakit insanı odağa koymamız gereken alan” dedi.
‘CUMHURBAŞKANIMIZIN BAŞVURUSU ANAYASA MAHKEMESİ’NDE BEKLİYOR’
Varank, bu alanların aslında siyasetin de gündemini belirleyen alanlar olduğunu vurgulayarak, “Daha evvel Türkiye’de de bu tartışmaları çok yaşadık; toplumsal medya mecraları insan hakları açısından kıymetlendirilmesi gereken alanlar mı yoksa şirketlerin kar gayesi güttüğü alanlar mı? Twitter’ın sahibinin değişmesi ile birlikte siyasetlerinin da değiştiğini görüyoruz. Anayasa Mahkememiz toplumsal medya platformları ile ilgili farklı hak ihlali kararları verdi. Sayın Cumhurbaşkanımız da kendi ferdî hakkına yönelik yapılan hakaretlerle ilgili hak ihlali başvurusu yaptı; lakin Anayasa Mahkememiz hala bu konuyla ilgili karar vermiş değil. Bu alanlarda sahiden insanı önceleyen ve insanların haklarına hürmet duyacak halde bizim de politikalarımızı güncellememiz; fakat birebir vakitte yargı süreçlerinin de dünyadaki gelişmeleri daha sıkı formda takip etmesi lazım. Bakınız Sayın Cumhurbaşkanımızın başvurusu Anayasa Mahkemesi’nde bekliyor. Kendisine yapılan hakaretlerle ilgili ben de şahsi olarak bir hak ihlali olduğuna inanıyorum. Lakin işte burada hukukçular ne karar verecekler, bunlarla ilgili de gerçek düşünmemiz, yanlışsız tarafta hareket etmemiz gerekiyor” sözlerini kullandı.