Yapılan testler sonrası hastalığın ileri derecede olduğu, kemoterapi ve radyoterapinin sonuç vermeyeceği, tedavi için “lenvatinib” etken unsurlu “Lenvima” isimli ilacın kullanılacağı belirtildi. H.G, yurt dışından getirilen ve kürü 1300 euro olan ilacı karşılayamayacağı gerekçesiyle SGK’ya başvurdu. SGK ise ilacın Sıhhat Uygulama Bildirisi ve ek koşullarına uymadığı, geri ödeme listesinde bulunmadığı gerekçesiyle karşılanamayacağı istikametinde karşılık verdi.
Yargıtay başvurdu
H.G, avukatı Eliz Atlı aracılığıyla Ankara 14’üncü Yönetim Mahkemesi’ne başvurup, yürütmenin durdurulması ve bir an evvel tedaviye başlanması için ilacın SGK tarafından karşılanması talebinde bulundu. Dilekçede, “İlacın SGK tarafından karşılanmaması, müvekkilin tedaviye ulaşmasını engelleyecek ve müvekkili her geçen gün vefata bir adım daha yaklaştıracaktır” denildi.
Mahkeme, müracaattan çabucak sonra verdiği orta kararda, SGK’nın kararıyla ilgili yürütmenin durdurulmasına hükmedip ilaç masrafının karşılanmasına karar verdi. Mahkeme, orta kararın akabinde SGK’dan dava konusu sürece ait tüm bilgi ve dokümanları içeren süreç belgesinin aslı yahut onaylı örneğinin savunmayla birlikte mahkemeye gönderilmesini istedi.
SGK mahkemeye gönderdiği savunmasında, “Lenvima” isimli ilacın Sıhhat Uygulama Tebliği’nde bedeli ödenecek ilaçlar listesinde yer almadığını, kelam konusu ilaç bedellerinin davacıya ödenemeyeceğini, sürecin hukuka uygun olduğunu belirterek, davanın reddini talep etti. Tarafların mahkemeye sunduğu bilgi, evrak ve savunmaları kıymetlendiren mahkeme, dava konusu sürecin iptaline karar verip, ilacın SGK tarafından karşılanmasına hükmetti.
‘Devlet yükümlü’
Mahkeme kararında, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nca kabul edilen ve Türkiye’nin de tarafı olduğu “İnsan Hakları Kozmik Beyannamesi” ile 8 Kasım 2003’te yürürlüğe giren “Ekonomik, Toplumsal ve Kültürel Haklara Ait Memleketler arası Sözleşme”nin ilgili hususlarına atıfta bulundu. Dava konusu olayda tabibin “Lenvima” isimli ilacın kullanımını uygun gördüğü aktarılıp, ilacın kurumca karşılanmamasının yaşama hakkını sınırlayacağı; meğer devletin herkesin hayatını, vücut ve ruh sıhhati içinde sürdürmesini sağlamakla yükümlü olduğu belirtildi. Kararda, “Dava konusu sürecin Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nda öngörülen toplumsal hukuk devleti unsuru ile toplumsal güvenlik hakkına da karşıtlık oluşturacağı anlaşıldığından, dava konusu süreçte hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır” denildi. Avukat Eliz Atlı, “Söz konusu ilaçlar 14 günde bir, 21 günde bir üzere kısa aralıklarla kullanılmaktadır. İlaçların ithal olması sebebiyle hastalar maalesef bu tedavilere başlayamamakta yahut başladıkları tedavileri yarım bırakmak zorunda kalmaktadır. Bu karar kanser hastaları açısından son derece önemlidir” dedi.
Demans’a karşı tedbir almak mümkün!
İngiltere’de Alzheimer Araştırmaları vakfının yaptığı bir anket, insanların tedbir alması durumunda Demans’a yakalanmaları riskinin yüzde 40 azaldığını gösterirken, uzmanlar, hastalığa yakalanma riskini azaltan 12 ömür stili faktörünü açıkladı. Uzmanlar, insanların 30’lu yahut 40’lı yaşlarda uygulayabileceği Demans’ı önleyici 12 tavsiyeyi şöyle sıraladı:
“Geceleri en az 7 saat uyumak, beyni sistemli olarak zorlamak, akıl sıhhatiyle ilgilenmek, toplumsal olarak faal kalmak, sistemli işitme denetimleri yaptırmak, istikrarlı beslenmek, fizikî olarak etkin kalmak, sigarayı bırakmak, çok içki içmemek, sağlıklı kolesterol düzeyini korumak, sağlıklı kan basıncı seviyesini korumak ve diyabetin mümkün olduğu kadar âlâ yönetilmesi.”