Likidite sorunu yaşayan İsviçreli Credit Suisse, devlet takviyeli bir paket kapsamında UBS Group tarafından pazar günü satın alınmadan evvel ülkedeki siyasi seçkinler global piyasaları sarsacak bu kurtarma planının hazırlığını yapıyorlardı.
İsviçre Merkez Bankası (SNB) ve finansal düzenleme şurası Credit Suisse’in durumunun sağlam olduğunu duyursa da, kapalı kapılar arkasında ülkenin en büyük ikinci bankasını kurtarmak için çalışmalar başlamıştı.
İsviçre hükümetinin hazırladığı kurtarma paketi kapsamında UBS Group 167 yıldır faaliyet gösteren Credit Suisse’i 3 milyar İsviçre frangı karşılığında satın aldı ve bankanın 5.4 milyar dolar büyüklükteki borcunu üstlendi.
İsviçreli düzenleyici kuruluşlar, satış mutabakatı kapsamında Credit Suisse’in piyasalarda süreç gören 17 milyar dolar bedelindeki sermaye niteliği taşıyan tahvilerinin bedelini sıfır olarak belirledi.
KURTARMAK İÇİN ATILAN ADIM UBS’E YÖNELİK RİSKLERİN ARTMASINA SEBEP OLDU?
Küresel finansal piyasaları altüst eden bu adım bankanın hissedarlarını gözetirken, tahvil yatırımcılarının aleyhine oldu.
Tarafsızlık siyaseti sayesinde varlıklı şahısların tercih ettikleri inançlı bir liman olan İsviçre, 2008 global finansal krizinden çıkarılmış ana derslere aksi düşen adımlar attı. Credit Suisse’i kurtarmak için atılan adım UBS’e yönelik risklerin artmasına neden oldu.
İsviçre Merkez Bankası (SNB) mevzuya ait açıklama yapmazken, maliye bakanlığı da sorulara karşılık vermedi.
ABD’nin Silikon Vadisi Bankası’na (SVB) el koymasının akabinde yatırımcılarda oluşan tasalar global bankacılık paylarında keskin düşüşlere neden olmuştu.
Birçok mudinin tıpkı anda paralarını çekmeye çalışması sonrası tetiklenen süreç, SVB’nin üzerinde büyük bir baskı yaratarak bankanın iflasına yol açmıştı.
Avrupa’da ise son periyotta likidite külfeti yaşayan ve yıllardır skandallarla uğraşan Credit Suisse uzun bir müddettir yatırımcıların inancını sağlamaya çalışmaktaydı.
2008’deki global finansal kriz sırasında Avrupa’daki kimi bankaların kurtarılmasında aracılık yapan bir bankacı, ABD’de son banka iflaslarını gördüğü an, Credit Suisse’in kurtarılması için UBS’in kullanılacağından neredeyse emin olduğunu belirtti.
“ÖNEMLİ ÖLÇÜDE MEVDUATIN BANKADAN ÇEKİLDİ”
Bankacı, yakında İsviçre’li yetkililerden bir davetin gelebileceği konusunda UBS’i 13 Mart’ta uyardıktan iki gün sonra Credit Suisse’in krizi başladı. Suudi Arabistan merkez bankası lideri Ammar Al Khudairy’nin Credit Suisse’e daha fazla yatırım yapmayacaklarını açıklaması bankanın paylarının keskin biçimde düşmesine neden oldu.
Birleşme süreçlerinde UBS’e danışmanlık yapan bir kaynak, değerli ölçüde mevduatın bankadan çekildiği bilgisini verdi lakin ölçüsü açıklamadı.
Credit Suisse’i kurtarmak için görüşmeler başlarken, İsviçreli düzenleyici kurum ve İsviçre merkez bankası “ABD’deki krizin İsviçre’de finansal piyasalara direkt yayılma riski yok” diye belirtse de sınırsız olarak bankayı fonlayabileceğine işaret etmişti.
Credit Suisse de piyasalara bankanın istikrarlı olduğunu yansıtmaya çalışıyordu ve Reuters’a yaptığı açıklamada 8 ila 14 Mart ortasında bankanın likidite oranının değişmediğini belirtti.
İsviçre Maliye Bakanı Karin Keller-Sutter, Credit Suisse için bu süreçte ek takviye konusunda anlaşıldığını lakin panik yaratmamak için bunun zımnî tutulduğunu açıkladı.
Keller-Sutter, ABD Hazine Bakanı Janet Yellen ve İngiltere Maliye Bakanı Jeremy Hunt ile yakın görüşmeler yürüttüklerini açıkladı. Credit Suisse’in iki ülkede de binlerce çalışanının bulunduğu üniteleri var.
Konuya yakın bir kaynak, Avrupa Merkez Bankası (ECB) ile çok daha az bağlantıda bulunulduğu bilgisini verdi. Credit Suisse’in Lüksemburg, İspanya ve Almanya’daki üniteleri ABD ve İngiltere’deki ünitelerine kıyasla çok daha küçük.
Avrupa’daki düzenleyici kurumlar İsviçre’nin ziyanı tahvil sahiplerinin üzerine yıkacağına dair bilhassa telaş duyuyordu ve en sonunda İsviçre bu adımı attı.
SUUDİ YATIMCILARDAN İSVİÇRE’YE BASKI İDDİASI
İsminin açıklanmasını istemeyen bir kaynak “Bu kararı kendi kendilerine aldılar” diyerek “büyük sürpriz” oldu diye belirtti.
Konuya dair bilgi sahibi olan diğer bir kaynak bankada yaklaşık yüzde 10 payı bulunan Suudi yatımcıların İsviçre’ye baskı yaparak, yatırımlarının bir kısmını kurtaramazlarsa yasal süreç başlatacaklarına dair ihtarda bulunduklarını söz etti.
Suudi Arabistan merkez bankası mevzuya ait sorulara şimdi karşılık vermedi.
Görüşmelerde yer alan bir yetkili, Credit Suisse idare konseyinin hissedarlara ödeme yapılması gerektiğini konusunda birleştiklerini belirtti.
Düzenliyici kurumlar da hissedarlara ödeme yapılmasını istemekteydi zira aksi durumda banka iflas edebilir ve ülkede çok daha büyük bir finansal sorun oluşabilirdi.
Nihayetinde İsviçreli yetkililer 16 milyar İsviçre frangı pahasındaki tahvili ortadan kaldırarak, hissedarları 3 milyar frank ile tazmin ettiler ve böylelikle banka temerrütlerinde “tahvil sahiplerinden evvel hissedarlar birinci darbeyi alır” prensibini uygulamamış oldular.
İsviçre Maliye Bakanı Karin Keller-Sutter, bankanın kurtarılmasının kaide olduğunu belirterek, bankanın iflası durumunda İsviçre iktisadı ve vergi mükellefleri için maliyetin çok daha büyük olabileceğini açıkladı.