İngiltere başta olmak üzere Avrupa’da olay sayılarında artış görülen, Türkiye’nin de içinde olduğu kimi ülkelerde çocuk vefatlarına neden olan Strep-A bakterisinin yol açtığı enfeksiyona karşı uzmanlar uyarıyor.
Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Ergin Çiftçi, dünyada olduğu üzere Türkiye’de de hem “Strep A” bakterisi kaynaklı enfeksiyonlarda hem de hastalığın ağır klinik tabloya yol açan formlarında artış yaşandığını bildirdi.
UZUN YILLARDIR GÖRÜLEN BİR ENFEKSİYON
Strep-A’nın bakteriyel bir enfeksiyon olduğunu aktaran Çiftçi, bunun toplumda “beta” olarak da bilinen ve uzun yıllardır görülen bir enfeksiyon olduğunu vurguladı.
Çiftçi, salgın periyodunda tedbirlerin tesiriyle Strep-A ile daha az karşılaşıldığını belirterek, “Pandemi sonrasında öbür teneffüs yolları enfeksiyonları üzere Strep-A hastalığını da daha sık görmeye başladık. Strep-A temelinde çoğunlukla bademcik iltihabı tablosuna yol açıyor. Hastalığı tanıması da epey kolay, çocuklarda ateş, boğaz ağrısı, yutma zahmeti, baş-karın ağrısı, kusma üzere belirtilerle seyrediyor” diye konuştu.
“ZAMANINDA TEDAVİ EDİLMEZSE…”
Prof. Dr. Çiftçi, hastalığın vaktinde tedavi edilmesinin kıymetine işaret ederek, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Strep-A vaktinde tedavi edilmezse daha ağır klinik tablolara neden olabiliyor. Kimi çocuklarda boğaz enfeksiyonuyla birlikte halkımızın ‘kızıl’ hastalığı dediği cilt döküntüsü oluşabiliyor. Bunun haricinde ‘streptokoksik toksik şok sendromu’ yahut ‘nekrotizan fasiit’ dediğimiz ciltte yumuşak dokularda önemli klinik tablolara yol açabiliyor. Bütün bedeni etkileyen hayli ağır bir tabloyla seyreden dolanım bozukluğu görülebiliyor. Ancak bunlar ender karşılaşılan durumlar.”
BAĞIŞIKLIĞIN DÜŞMESİNİN AĞIR HASTALIĞA NEDEN OLDUĞU DÜŞÜNÜLÜYOR
Çiftçi, geçmiş yıllara kıyasla hastalığın tablosunda rastgele bir değişiklik olup olmadığına ait, “Pandemide izolasyon şartları altındaydık ve birçok hastalığı az görüyorduk. Bu devirde çok sayıda çocuğun bu hastalıkları geçirmemesi çocukların bağışıklık sisteminin gereğince uyarılmamasına yol açtı. Bu durum ve pandemi sonrası tedbirlerin kaldırılmasıyla çok sayıda virüs enfeksiyonunun dolanımda olmasının Strep-A meselesini ağırlaştırdığını düşünüyoruz” değerlendirmesinde bulundu.
Özellikle Batı ülkelerinde şu an Strep-A kaynaklı önemli bir olay artışı yaşandığına dikkati çeken Çiftçi, şunları kaydetti:
- “Batı ülkelerinde Strep-A olaylarının bir kısmında mevtle sonuçlanan durumlar yaşandı. Bu aslında bizim için de uyarıcı bir durum zira Strep-A dünyanın her tarafında görülen bir bakteri ve emsal klinik tablonun ülkemiz dahil dünyanın öbür yerlerinde görülme ihtimali var.
- Şu anda da maalesef bunun işaretlerini görmeye başladık. Strep-A hadiselerinde sayıca epey artış var. Bunun yanında dünya, Strep-A’nın invaziv ve daha tehlikeli klinik formlarını biraz daha sık görmeye başladı. Ülkemizde de bu tarafta bilgiler oluşmaya başladı. Bu nedenle çok daha dikkatli olmamız gerekiyor. Evvelki klinik periyotlara nazaran daha önemli bir problemle karşı karşıya olduğumuz anlaşılıyor.”
“ÜLKEMİZDE STREP-A HADİSELERİNDE ARTIŞ VAR”
Prof. Dr. Ergin Çiftçi, Türkiye’deki olay artışlarına ait, “Ülkemizde Strep-A bildirimi zarurî hastalıklardan biri değil ancak meslektaşlarımız ve kendi gördüğümüz hadiselerden biliyoruz ki Strep-A olaylarında bir artış var. Hastalığın invaziv tipleri dediğimiz ağır formlarında da artış yaşandığını biliyoruz. Streptokoksik toksik şok sendromu, kızıl, nekrotizan fasiit ve zatürre üzere hastalığın daha ağır klinik formlarını görüyoruz” bilgisini paylaştı.
Solunum yolu enfeksiyonlarının şu an çok daha sık görüldüğünün altını çizen Çiftçi, Strep-A’nın aslında yıl uzunluğu ortaya çıkabildiğini ancak teneffüs yolu damlacıklarıyla bulaştığı için kış devrinde daha çok görüldüğünü anlattı.
“ATEŞİ ÇIKAN HER ÇOCUK KESİNLİKLE DEĞERLENDİRİLMELİ”
Prof. Dr. Ergin Çiftçi, ailelere de hastalığa ait şu ihtarlarda bulundu:
- “Ateşi çıkan, hasta olan her çocuk kesinlikle hekimi tarafından değerlendirilmeli. Doktorlar Strep-A’yı son derece uygun tanıyor, bununla ilgili teşhis testleri var. Strep-A antibiyotiklerle tedavi edilebilen bir hastalık. Hekimler, Strep-A’yı düşündüğünde bununla ilgili uygun tedaviye direkt başlayabilecektir. Aileler, çocukların ilaçlarını kesinlikle önerildiği formda kullanmalı.
- Hastalık, antibiyotiklerle çok kolay tedavi edilebiliyor. Çoğunlukla, birinci 24 saat içinde ateş düşüyor ve hastalığın bulaşıcılığı da kayboluyor. Ancak verilen tedaviye karşın ateşi düşmeyen, genel durumu berbatlaşan ve bilhassa döküntüsü bulunan çocuklar kesinlikle yine doktora götürülmeli.”
“ÇOĞUNLUKLA 5-15 YAŞ ARALIĞINDAKİ ÇOCUKLARDA GÖRÜLÜYOR”
Streptokoksik toksik şok sendromunun çok ender yaşandığını belirten Çiftçi, bunun bedende döküntü ve çocukların genel sıhhat durumunun bozulmasıyla ilerleyen ağır klinik tabloya yol açtığını ve bu durumdaki çocukların hastaneye yatırılarak tedavi edilmesi gerektiğini söyledi.
Çiftçi, “Strep-A çoğunlukla 5-15 yaş aralığındaki çocuklarda görülüyor, 3 yaş altındaki çocuklarda ve erişkinlerde de daha az karşılaşılıyor.” dedi.
“SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONLARI NEDENİYLE HASTANEYE YATIŞ ORANLARI ARTTI”
Prof. Dr. Çiftçi, hastane müracaatlarında bir artış olup olmadığına ait de şu bilgileri paylaştı:
- “Şu an teneffüs yoluyla bulaşan hastalıkları çok yaygın formda görüyoruz. Bir taraftan Covid-19 devam ediyor, bunun dışında influenza, RSV, adenovirüs üzere virüsleri epeyce yaygın halde görüyoruz, bunlar hastane müracaatlarını artırmış durumda.
- Çocukların bir kısmında virüs enfeksiyonlarından sonra bazen virüse bağlı bazen de ikinci bakteri enfeksiyonları biçiminde zatürreyi görüyoruz. Bu nedenle hastane müracaatları ve hastaneye yatış oranları çok artmış durumda. Strep-A hadiseleri da var lakin yatan hastalar açısından sayıca çoğunlukta olduğunu söyleyemeyiz.”