OpenAI’nin yapay zeka (YZ) dayanaklı sohbet yazılımı ChatGPT birçok insanı hayrete düşürüyor. Lakin yapay zeka araştırmacıları yazılımın çığır açtığına ikna olmamış görünüyor.
Meta şirketinin baş YZ araştırmacısı ve Turing Mükafatı sahibi Yann LeCun, Collective[i] Forecast platformunda katıldığı çevrim içi bir derste “ChatGPT’nin temel teknikler bakımından özel bir yenilik getirmediğini” söylüyor. Google, Meta ve şimdi başlangıç basamağındaki yarım düzine şirketin de çok benzeri geniş lisan modelleri barındırdığını belirtiyor.
Durum her ne kadar Meta’da araştırmacı olarak çalışan birinin şirketi odak noktasında olmadığı için bozulması üzere görünse de, LeCun aslında epeyce uygun bir noktaya parmak basıyor. Pekala Google, Meta ve öteki büyük teknoloji şirketlerinin geliştirdiği bu YZ araçları nerede? LeCun’a nazaran bu şirketler kelam konusu araçları yayınlayamıyor değil, yayınlamıyorlar.
LeCun’un kastettiği şeyin özüne inmeden evvel, geçtiğimiz yılın sonlarında yayınlanan ChatGPT ile ilgili tartışmalara süratli bir bakış atalım. ChatGPT, OpenAI’nin 2020 yılında piyasaya sunduğu Evvelce Eğitilmiş Üretici Dönüştürücü 3 (GPT-3) isimli geniş lisan modelinin arayüzü.
Populer Science Türkçe’de yer alan yazıda 410 milyar “örnekçeyle” (basit, anlamsal parçayla) eğitilen bu yazılım, espri ve bilgisayar kodları da dahil insan elinden çıkmış üzere görünen metinler yazabildiğine vurgu var. ChatGPT birden fazla kişi için GPT ile etkileşim kurmanın en kolay yolu olsa da, bu modele dayanan 300’ü aşkın farklı araç bulunuyor ve bunların birden fazla ticari faaliyetlere odaklı.
İnsanlar ChatGPT’yi en başından beri farklı hallerde karşıladı. Kimilerine nazaran yazılımın geniş yelpazedeki farklı soruya dengeli karşılıklar verebilmesi hayli etkileyiciyken, başkaları kelam konusu metinlerin tümden uydurma olduğunu ve yalnızca İngilizce’nin sözdizimine uyduklarını düşünüyor. ChatGPT ne söylerse söylesin, mantıksız olsa dahi kulağa makul geliyor. (YZ araştırmacıları bu durumu “halüsinasyon” halinde isimlendiriyor.)
Yazılan tüm fikir yazıları için (bu da dahil); OpenAI’nin şimdi yeni kurulan ve şimdiye dek kâr etmeyen bir firma olduğunu belirtmekte fayda var. Firmanın DALL-E 2 imaj üreteci ve GPT modelleri basında geniş yer buldu lakin firma, kelam konusu araçlara erişimi satıp başarılı bir iş modeline dönüştürmeyi başaramadı. Bir öteki fon toplama çeşidinin tam ortasında bulunan OpenAI’nin kıymetinin, (Microsoft’un daha evvel yatırdığı 3 milyar dolara ilaveten) Microsoft’tan 10 milyar dolar sermaye aldıktan sonra 29 milyar civarına çıkması bekleniyor. LeCun’un belirttiği üzere şu an süratli hareket edip ses getirme durumunda. Ancak daha yerleşik oyuncular bu türlü değil.
Google ve Meta noktasında ise bu şirketlerin ilerlemesi daha yavaş oldu. Her iki şirketin de büyük YZ araştırma grupları var (gerçi son işten çıkarmalardan sonra boyutları küçüldü) ve her ikisi de çok etkileyici tanıtımlar yayınladı; hatta herkese açık erişim sunan kimi projeler uyguna gitmedi. Örneğin geçtiğimiz sene Facebook’un Blenderbot isimli YZ sohbet robotu ırkçı yorumlar yapmaya, geçersiz haberler sunmaya ve hatta halka açıldıktan sonraki birkaç gün içerisinde ana şirketini bile kötülemeye başladı. Yazılıma hâlâ erişilebiliyor lakin ChatGPT’den daha kısıtlı tutuluyor. OpenAI ve StabilityAI üzere öteki yeni kurulan YZ şirketleri, modellerinin açık bağnazlıklarını beğenilen görebilseler de Facebook haklı olarak geri adım atmak zorunda kaldı. Şirketin ihtiyatlı davranması ise düzenleyici kurumlara, resmi soruşturmalara ve olumsuz baskıya değerli ölçüde daha fazla maruz kalmasından kaynaklanıyor.
Bununla bir arada her iki şirket de inanılmaz derecede etkileyici YZ tanıtımları yayımladı. Google kendi kendini programlayan bir robotu, YZ takviyeli bir kıssa muharririni, bir araştırmacının hissedebildiğini tez etmeye çalıştığı YZ dayanaklı bir sohbet robotunu, hastaları gösterdikleri belirtilere nazaran teşhis edebilen bir YZ hekimini ve tek bir manzarayı 30 saniyelik bir görüntüye dönüştürebilen bir YZ’yi tanıttı. Bu sırada Meta ise Go oyununda kazabilen, proteinlerin 3 boyutlu yapılarını kestirim edebilen, Vikipedi’nin doğruluğunu doğrulayabilen ve yazılan bir metinden görüntüler üretebilen YZ’leri tanıttı. İnanılmaz derecede etkileyici olan bu işler, bahsedilen şirketlerdeki araştırmacıların yaptığı şeylerin yalnızca ufak bir kısmını temsil ediyor; halka güvenilemeyeceği için şimdi onları deneme talihine erişmedik.
Fakat OpenAI, Google ve Meta’ya daha erişilebilir YZ tanıtımları sunma ve hatta kendi hizmetlerine kısıtlamasız YZ özelliklerini dahil etme tarafından tesir etmiş olabilir. The New York Times gazetesine nazaran Google, arama işine karşı birinci gerçek tehdit olarak YZ’yi görüyor ve “kırmızı kod” ilan etti. Hatta kurucular Larry Page ve Sergin Brin’i YZ stratejisine dönük tavsiye vermeleri için çağırdı. Önümüzdeki yıl 20’ye yakın YZ eserinin çıkması bekleniyor. Muhtemelen Meta’nın da kimi projelerini göreceğiz. Google’ınkiler ise devam edecek mi göreceğiz; zira şirketin kimi projelerinin çıktıktan sonra ne kadar uzun müddet dayandığı malumunuz.